The Tanzanian Pin

ΤΑΝΖΑΝΙΑ & ΖΑΝΖΙΒΑΡΗ (Τετάρτη 25 Σεπτεμβρίου - Πέμπτη 5 Δεκεμβρίου 2013)

Οι πινέζες μας: Mbeya, Mafinga, Mikumi, Dar es Salaam, Stone Town, Gongo, Saadani, Kigombe, Irente (Usambara Mts), Arusha, Singida, Kahama

Tunduma - Rusumo: Πόσοι είναι αυτοί που κατάφεραν να γίνουν υπηρέτες των ονείρων τους έχοντας ταυτόχρονα καταβάλλει μεγάλες προσπάθειες να ισορροπήσουν τις αξίες και τα ιδανικά που θεωρούσαν ότι δεν μπορούσαν να τους βλάψουν και γιατί υπάρχουν άνθρωποι που ευαγγελίζονται την ισορροπία στη ζωή ως την υπέρτατη κατάκτηση για το ευ ζην; Σε αυτά τα ερωτήματα, η πραγματικότητα που εμείς ονειρευτήκαμε και ζούμε τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, ήρθε να μας δώσει ηχηρές απαντήσεις και προσωπικά νιώθουμε πολύ τυχεροί γιατί μέσα από αυτό το ταξίδι καταφέραμε να προκαλέσουμε τόσες φορές την τύχη μας (χωρίς να το κάνουμε από τυχοδιωκτισμό αλλά μάλλον από άγνοια και αφέλεια) που στο τέλος όταν αυτή μας έκλεισε το μάτι, εμείς δεν ξέραμε αν έπρεπε να κλάψουμε ή να γελάσουμε. Το γιατί όλο αυτό συνέβη στην Τανζανία είναι ακόμα ένα δείγμα του πως μπορούν μαγικά και αναπάντεχα να συνδυαστούν οι επιρροές, οι επιλογές και οι προτεραιότητες δημιουργώντας ένα εκρηκτικό κοκτέιλ εμπειριών ζωής. Το Pin Project διένυσε κάτι λιγότερο από 4.000 χλμ αναζητώντας απαντήσεις, αποφάσεις, νέες εικόνες και παραστάσεις και αν δεν έχετε βαρεθεί από τα πάνω κάτω και τα πέρα δώθε, ακολουθήστε ακόμα ένα οδοιπορικό στην αφρικανική ήπειρο.

Την Τετάρτη (25/09) το μεσημέρι φτάσαμε στα σύνορα του Nakonde από την πλευρά της Ζάμπια και της Tunduma από την πλευρά της Τανζανίας. Αυτό που μας έχει κάνει εντύπωση μέχρι στιγμής είναι ότι σε κάποιες χώρες το συνοριακό πέρασμα έχει κοινή ονομασία ενώ σε άλλες περιπτώσεις, η κάθε χώρα διατηρεί τη δική της ονομασία για την ίδια τοποθεσία. Πολλά σύνορα χωρίζει μία γέφυρα και ένα ποτάμι ενώ άλλες χώρες (ανάλογα και με τη γεωμορφολογία) συνδέονται με έναν κοινό δρόμο. Αν και για το συγκεκριμένο συνοριακό σταθμό είχαμε ακούσει τα χειρότερα, από την πλευρά της Ζάμπια ήμασταν σχετικά γρήγοροι και μετά από περίπου μισή ώρα αναχωρούσαμε γεμάτοι σφραγίδες αφού πιο δύσκολο αποδείχτηκε τελικά να βρούμε τα σωστά γραφεία του "αλλοδαπών" και του τελωνείου, παρά οι σφραγίδες αυτές καθεαυτές. Από την πλευρά της Τανζανίας, επίσης δεν αντιμετωπίσαμε καμία ιδιαίτερη δυσκολία αφού ψωνίσαμε τις βίζες μας επιτόπου, σφραγίσαμε το Carnet και πληρώσαμε έναν φόρο για το αυτοκίνητο που δεν καταλάβαμε ακριβώς τι αφορούσε. Σχετικά με την ασφάλεια του Ζήκου, από το Livingstone (Ζάμπια), έχουμε προμηθευτεί την περίφημη "κίτρινη κάρτα" (COMESA), η οποία για 6 μήνες μας ασφαλίζει έναντι τρίτων για όλες τις χώρες που είναι στο δρομολόγιό μας μέχρι και την Αίγυπτο και οι τροχαίοι σε όλες τις χώρες την αναγνωρίζουν και την αποδέχονται κάνοντας τη ζωή μας πιο εύκολη.

Καταπράσινα τοπία παντού

Κι αν τις περισσότερες φορές η μετάβαση από τη μία χώρα στην άλλη δε σημαίνει ότι αλλάζει το τοπίο και η φύση που σε περιβάλλει ειδικά στα πρώτα χιλιόμετρα, δε συνέβη το ίδιο στην περίπτωση της Τανζανίας. Τα στρόγγυλα πλινθόκτιστα σπίτια με τις παραδοσιακές σκεπές από στάχυα έδιναν τη θέση τους στις γκρίζες ορθογώνιες κατασκευές από τσιμεντόλιθους και οροφές από λαμαρίνα. Παράλληλα, η ξηρή σαβάνα και η άχαρη χαμηλή βλάστηση έδωσε τη θέση της σε καταπράσινα δέντρα (μπάομπαπ, ακακίες, συκιές, μάνγκο κλπ), βουνά και λόφους ενώ η οδήγηση μετατράπηκε σε πραγματική πρόκληση. Στο τελευταίο συνέβαλλε τόσο το γεγονός ότι η ανισόπεδη μορφολογία του εδάφους από την τανζανική πλευρά (πολλές στροφές, ανηφόρες και κατηφόρες) αντικατέστησε τις ζαμπιάνικες μονότονες ευθείες όσο και στο ότι η οδηγική συμπεριφορά των Τανζανών ήταν ακόμα και με αφρικανικούς όρους απαράδεκτη!

Suzuki Vitara στο Karibuni Centre

Με τον οδηγό να έχει το νου του στους νταλικέρηδες και τους οδηγούς λεωφορείων που πραγματικά έκαναν ότι ήταν δυνατό για να τον κρατούν απολύτως προσηλωμένο στην οδήγηση και τη συνοδηγό να έχει μείνει με το στόμα ανοιχτό από την ξαφνική αλλαγή του τοπίου, φτάσαμε στη Mbeya, την πρώτη μεγάλη πόλη του νότου όπου και αναζητήσαμε το Karibuni Centre, ένα εκκλησιαστικό συγκρότημα που προσέφερε φιλοξενία και πάρκινγκ-κάμπινγκ! Μια βραδιά είναι, θα περάσει.. Αυτό είναι το πρώτο πράγμα που λέμε όταν μετά από τα σύνορα και 10 ώρες οδήγηση, το καλύτερο που καταφέρνουμε να βρούμε για να μείνουμε στη νέα χώρα είναι κάποιο κάμπινγκ-πάρκινγκ ή στη χειρότερη μέρη όπου έχουν μια αυλή σαν την πλατεία Συντάγματος και πρέπει να τους εξηγήσεις όμορφα κι ωραία ότι εσύ το μόνο που θέλεις είναι να παρκάρεις και να κοιμηθείς σε αυτό το άσπρο διαστημικό "πράγμα" που κουβαλάς στην οροφή σου (βλέπε Φιφίκα).

Αν για ένα πράγμα είναι διάσημη η Τανζανία, αυτό είναι τα εθνικά της πάρκα ενώ το δεύτερο για το οποίο είναι ξακουστή, είναι το όρος Kilimanjaro, το υψηλότερο όρος στην αφρικανική επικράτεια. Τα σχέδια μας για την Τανζανία ήταν ξεκάθαρα σχετικά με το τι θέλαμε να δούμε και να κάνουμε και σε αυτά δεν συμπεριλαμβανόταν κανένα εθνικό πάρκο και φυσικά ούτε η πενταήμερη ορειβασία στο Kilimanjaro. Πέραν του ότι δεν είχαμε καμία ιδιαίτερη κάψα να ξαναβλέπουμε ελέφαντες, καμηλοπαρδάλεις, ζέβρες και πάει λέγοντας, οι τιμές είναι εξευτελιστικά υψηλές και κάπου σε προσβάλλουν σαν ταξιδιώτη όταν για μία μονοήμερη επίσκεψη με διανυκτέρευση πχ στο περίφημο Serengeti χρειάζεσαι 220 δολάρια  (2 άτομα και αυτοκίνητο) ενώ οι τιμές για την ανάβαση στο Kilimanjaro ξεκινούν από τα 1.500 δολάρια.  Ειδικά όταν ξέρουμε ότι ο πλούτος συσσωρεύεται στις τσέπες των λευκών ευρωπαίων και αμερικάνων (και φυσικά των διεφθαρμένων ντόπιων) αντί να επιστρέφει πίσω στη φτωχή πλειοψηφία των Τανζανών, τότε.. τα συμπεράσματα δικά σας. Προσωπική μας γνώμη πάντως είναι ότι η χώρα και τα εθνικά της πάρκα είναι πανέμορφα και πλούσια σε άγρια ζωή αλλά απίστευτα υπερεκτιμημένα στο βωμό του μάρκετινγκ και φυσικά του κέρδους. Άλλωστε, τα περισσότερα ντοκιμαντέρ μεγάλων δορυφορικών καναλιών κινηματογραφούνται στο εθνικό πάρκο του Serengeti και τον κρατήρα του Ngorongoro όπου η συγκέντρωση των άγριων ζώων είναι ανεπηρέαστη και φυσική ενώ το τοπίο πλαισιώνει ιδανικά τα πλάνα γεμάτα δράση που όλοι λίγο πολύ έχουμε χαζέψει στην τηλεόραση. 

Πέρα από τα πάρκα, η επίσκεψη στο αρχιπέλαγος της Ζανζιβάρης ήταν κάτι που θέλαμε να κάνουμε από τότε που σχεδιάζαμε αυτό το ταξίδι και ήταν από τα λίγα πράγματα που περιμέναμε πως και πως. Τέλος, επίσης κατά τον σχεδιασμό του ταξιδιού -όπως θα θυμούνται μερικοί φίλοι- είχαμε προμηθευτεί μεγάλες ποσότητες σχολικών ειδών (τετράδια, μολύβια, γόμες και ξύστρες) προκειμένου να τα μοιράζουμε στις κατά τόπους κοινότητες που θα επισκεπτόμασταν, θέλοντας έτσι να βάλουμε με τον τρόπο μας ένα λιθαράκι χειροπιαστής και αληθινής βοήθειας σε δοκιμαζόμενες από τη φτώχεια περιοχές της αφρικανικής ηπείρου πιστεύοντας ακράδαντα πως αν υπάρχει ένα πράγμα που πραγματικά χρειάζεται αυτή η ήπειρος, αυτό είναι η σωστή παιδεία. Γεγονός είναι όμως ότι το παρακάναμε με τις αγορές, με αποτέλεσμα τα σχολικά είδη να μην χωρούν στον ήδη παραφορτωμένο Ζήκο. Μ' αυτά και μ' αυτά τα τετράδια κατέληξαν (;) σε μία ιεραποστολή στο Καμερούν ενώ όλα τα υπόλοιπα αποστάλησαν πριν φύγουμε από Ελλάδα μέσω ΕΛΤΑ, στο SANA, μία ΜΚΟ που δραστηριοποιείται στην Τανζανία, του οποίου ιδρυτής είναι ένας Έλληνας ομογενής και τα αρχικά του σημαίνουν "Saving Africa NAture".

Κάμπινγκ στη Kisolanza Farm, Mafinga

Όλοι οι δρόμοι λοιπόν οδηγούσαν στο οικονομικό, εμπορικό και διοικητικό κέντρο της Τανζανίας, το Dar es Salaam (αν και επίσημη πρωτεύουσα της χώρας είναι η Dodoma), το οποίο είναι η μεγαλύτερη πόλη της χώρας διαθέτοντας ένα από τα πιο πολυσύχναστα λιμάνια της ανατολικής Αφρικής που το συνδέουν με Ευρώπη και Ασία. Μέχρι όμως το Dar (εν συντομία το Dar es Salaam), έπρεπε να διασχίσουμε οριζόντια τη χώρα καλύπτοντας περίπου 850 χλμ με κατεύθυνση ανατολικά.

Η κοιλάδα των μπάομπαπ

Καμηλοπάρδαλη,
Mikumi NP

Οι διανυκτερεύσεις μας σε μία φάρμα λίγο μετά τη Mafinga (ένα εξαιρετικό μέρος για κατασκήνωση πολύ κοντά στο Ruaha National Park με πολλές οικολογικές ανησυχίες) και σε ένα ελβετικό κάμπινγκ έξω από το Mikumi National Park ήταν πολύ καλές και μόνο καλά έχουμε να θυμόμαστε (γενικότερα η Τανζανία προσφέρεται για αχαλίνωτο κάμπινγκ αφού οι τουριστικές υποδομές είναι σχεδόν παντού υψηλού επιπέδου). Ιδιαίτερα η διαδρομή από τη Mafinga προς το Mikumi διαμέσου μίας κοιλάδας γεμάτη μπάομπαπ ήταν δραματικά όμορφη, η οδήγηση έγινε ξαφνικά απολαυστική και η κίνησή μας με χαμηλές ταχύτητες μας επέτρεψε να την απολαύσουμε στο έπακρο.

Επιπλέον, διασχίζοντας το Mikumi NP μέσω transit διαδρομής και χωρίς να χρειαστεί να πληρώσουμε είσοδο στο πάρκο (βλέποντας παράλληλα καμηλοπαρδάλεις, βούβαλους και ελέφαντες), πήραμε μία γεύση από την τανζανική τροχαία. Μας σταμάτησαν δις για υπέρβαση του ορίου ταχύτητας (50 χλμ/ω το όριο με το "νεροπίστολο" να δείχνει 59 χλμ/ω και 56 χλμ/ψ αντίστοιχα) και μετά από πολύ διπλωματικό πίρι πίρι αποφύγαμε το πρόστιμο των 30.000 σεληνίων (περίπου 15 ευρώ). Για πρώτη φορά μάλιστα στο ταξίδι μας "αναγκαστήκαμε" να παραβούμε τον άγραφο νόμο του ταξιδιώτη και να λαδώσουμε το όργανο της τάξης με 3 ολόκληρα τσιγάρα μιας και θέλαμε να αποφύγουμε τα χειρότερα. Το γνωστό τροπάριο του υψηλού πρόστιμου που μετά μετατρέπεται σε επίσκεψη στο τμήμα και κατάσχεση του οχήματος αυτομάτως μετατράπηκε σε χαμόγελα, ευχές για καλό ταξίδι και θερμό καλωσόρισμα στη χώρα με όπλο την έλλειψη χρημάτων, την ευγένεια, το σεβασμό, τα χαμόγελα και την επίκληση στο συναίσθημα. Γι' αυτό αγαπάμε όλους τους αφρικανούς τροχαίους γιατί όσο άγριοι και αταλάντευτοι είναι στην αρχή, τόσο χαλί να τους πατήσεις μπορούν να γίνουν στο τέλος. Επιπλέον, οι δύο αυτές στάσεις μας προετοίμασαν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για όσες θα ακολουθούσαν στη συνέχεια (οι οποίες δεν ήταν και λίγες).

Παραλία Kigamboni, Dar es Salaam

Το Σάββατο (28/09) το απογευματάκι φτάσαμε στο Dar και μετά από μερικά γρήγορα ψώνια σε ένα ινδικό supermarket κατευθυνθήκαμε στην περιοχή του Kigamboni όπου βρίσκονται τα περισσότερα κάμπινγκ της μεγαλούπολης. Με σύμμαχο τους πολύ καλούς χάρτες που χρησιμοποιούμε τόσο καιρό, δε δυσκολευτήκαμε να βρούμε ένα πολύ ωραίο χώρο με τον καταγάλανο Ινδικό κυριολεκτικά στα πόδια μας, ωραίο beach bar και άφθονο ταξιδιάρικο κόσμο. Εκεί αποφασίσαμε να αράξουμε για το σαββατοκύριακο και να σχεδιάσουμε τις επισκέψεις μας σε Ζανζιβάρη και SANA, πριν συνεχίσουμε προς βορά.

Και λίγη ιστορία. Η Τανζανία, που αντλεί την ονομασία της από την ένωση των κρατών Ταγκανίκα (από την ομώνυμη λίμνη) και Ζανζιβάρη, οι οποίες ενώθηκαν τον Απρίλιο του 1964, αποτελεί το λίκνο του Swahili πολιτισμού ως αποτέλεσμα των αραβοϊνδικών επιρροών μέσω του εμπορίου που δέχτηκε ήδη από τον 8ο-9ο αιώνα ενώ μέχρι τον 18ο αιώνα, ο σουλτάνος του Ομάν είχε προλάβει να μεταφέρει την πρωτεύουσα του σουλτανάτου από τη Muscat στη Stone Town της Ζανζιβάρης, να "ανακατέψει" τα Swahili στοιχεία με τον ισλαμισμό και να μετατρέψει το νησιωτικό σύμπλεγμα σε κέντρο του αραβικού εμπορίου σκλάβων. Παρ' όλο που οι βασικοί πληθυσμοί και φυλές της χώρας έχουν Bantu ρίζες (εκτός από τους διάσημους Maasai που έχουν Νειλωτικές), οι ισλαμοαραβοινδικές επιρροές ιδιαίτερα στις περιοχές που βρέχονται από τον Ινδικό Ωκεανό (Swahili Coast) συνθέτουν το εντυπωσιακό χαρμάνι του Swahili πολιτισμού, ενώ τα KiSwahili, τα οποία είναι επίσημη γλώσσα και όχι διάλεκτος, ομιλούνται επίσημα στην Τανζανία και Κένυα ενώ σε Ουγκάντα, Ρουάντα, Μπουρούντι, Ανατολικό Κόνγκο (πρώην Ζαϊρ) και βόρεια Μοζαμβίκη έρχονται δεύτερα μετά τις τοπικές γλώσσες της κάθε χώρας. Ο μύθος θέλει τα KiSwahili να "γεννιούνται" στη Ζανζιβάρη, να "μεγαλώνουν" στην Ταγκανίκα, να "αρρωσταίνουν" στην Κένυα, να "πεθαίνουν" στην Ουγκάντα και να "θάβονται" σε Ρουάντα και Μπουρούντι. Η Ζανζιβάρη, η οποία στην ουσία είναι ένα σύμπλεγμα νησιών με πιο γνωστά, την Pemba & την Unguja, αντλεί το όνομά της από το αρχιπέλαγος της Ζανζιβάρης και αναγκάστηκε να κάνει τη δική της επανάσταση απέναντι στο Σουλτάνο το 1963 πριν προσαρτηθεί ένα χρόνο μετά στην Τανζανία, διατηρώντας την ημιαυτονομία της, το δικό της κοινοβούλιο και την Επαναστατική της Κυβέρνηση μέχρι και σήμερα.

Όπως γίνεται φανερό, μιλάμε για ένα κράτος με τεράστια ιστορική κληρονομιά και παράδοση, το οποίο μετά τους Άραβες λιγουρεύτηκαν και προσάρτησαν στην κυριαρχία τους οι Γερμανοί στις αρχές του 19ου αιώνα και παρέδωσαν στους Άγγλους μετά την ήττα τους στον 'Α Παγκόσμιο Πόλεμο. Τα αγγλικά λυκόπουλα αποσύρθηκαν και η χώρα ανέκτησε την ανεξαρτησία της το 1961 χάρη στις εξαιρετικές ικανότητες του πρώτου Τανζανού προέδρου, Julius Nyerere, ο οποίος κατάφερε να διαχειριστεί την ομαλή μετάβαση αποτρέποντας αιματοκυλίσματα, διαδηλώσεις και εχθροπραξίες (σε σύγκριση με τη γείτονα Κένυα). Η Τανζανία δεν έχει βιώσει πολεμικές συρράξεις και εμφυλίους στη μακρόχρονη ιστορία της και εκεί οφείλεται η εξαιρετική εθνική ομοψυχία που χαρακτηρίζει το λαό της. Παρ' όλο που στη χώρα ζουν πάνω από 130 διαφορετικές φυλές, αν τους ρωτήσεις τι είναι θα σου απαντήσουν "Τανζανός" ενώ όλοι ανεξαιρέτως ομιλούν KiSwahili. Το γεγονός ότι ο Nyerere, μετά την απόσυρση των Βρετανών απέσυρε τα Αγγλικά από την πρωτοβάθμια βαθμίδα εκπαίδευσης θέλοντας με αυτό τον τρόπο να δώσει ώθηση στην εθνική κουλτούρα και παράδοση, δυστυχώς καθιστά τη μεγάλη πλειοψηφία των Τανζανών αδύναμους να επικοινωνήσουν με τους ξένους και φυσικά να σταθούν αξιοπρεπώς εκτός χώρας και μόνο οι λίγοι που καταφέρνουν να αποφοιτήσουν από τη δευτεροβάθμια έχουν κάποια εφόδια παραπάνω για να διεκδικήσουν θέσεις στην αγορά εργασίας που εξασφαλίζει ο τουρισμός, οι εξορύξεις και το διεθνές εμπόριο. Παράλληλα, η στροφή προς σοσιαλιστικές πρακτικές και ιδεώδη μετά την ανεξαρτησία, έδωσε μεν μία ώθηση στην εθνική ενότητα αλλά δεν ωφέλησε τόσο τις οικονομικές προοπτικές της χώρας.

Σήμερα η Τανζανία είναι μία αναπτυσσόμενη χώρα (όπως οι περισσότερες χώρες στη νότια και ανατολική Αφρική) με τα πλούσια κοιτάσματα σε χρυσό (τρίτη παραγωγός στην ήπειρο), διαμάντια, ουράνιο, σίδηρο, πλατίνα, άνθρακα, τανζανίτη (σπάνιος πολύτιμος λίθος που συναντάται μόνο στη συγκεκριμένη χώρα), φυσικό αέριο, την εξαιρετική βιοποικιλότητα και πλούσια άγρια ζωή (σχεδόν 40% του εδάφους της είναι χαρακτηρισμένο ως εθνικό πάρκο) που μεταφράζονται σε αθρόες προσελεύσεις τουριστών από όλο τον κόσμο και φυσικά την αγροτοκτηνοτροφία (βασική απασχόληση της συντριπτικής πλειοψηφίας του πληθυσμού) να τις εξασφαλίζουν εξαιρετικές προοπτικές και τύχες στην παγκόσμια πλουτοπαραγωγική αρένα. Όπως έχουμε ξαναγράψει και για άλλες αφρικανικές χώρες, η τεράστια διαφθορά, ο κινέζικος νεο-αποικιοκρατισμός και τα μεγάλα ποσοστά αναλφαβητισμού αποτελούν πραγματικές προκλήσεις και μόνο μία χρηστή διακυβέρνηση μπορεί και πρέπει να τις διαχειριστεί προς όφελος των πολλών και όχι των ολίγων. Στο χέρι τους είναι..

Stone Town, Unguja

Το Σαββατοκύριακο κύλισε χαλαρά στην ακτή του Kigamboni όπου κάναμε τα μπανάκια μας, ήπιαμε τις παγωμένες μπυρίτσες μας και γενικώς απολαύσαμε το υγρό στοιχείο μετά από πάρα πολύ καιρό (από τον περασμένο Απρίλιο στη Μοζαμβίκη). Η συνέχεια περιελάμβανε επίσκεψη στη γειτονική Ζανζιβάρη και το ιστορικό κέντρο της Stone Town με τον Ζήκο να παραμένει παρκαρισμένος στο κάμπινγκ για όσο διάστημα εμείς θα απουσιάζαμε. Τη Δευτέρα (30/09) νωρίς το πρωί πήγαμε στο λιμάνι με τον καιρό να μην είναι και ο καλύτερος σύμμαχος για το ταξιδάκι μας (αέρας, βροχή και κυματάκια στον ωκεανό) και αφού αμφιταλαντευτήκαμε αρκετά λόγω του άσχημου καιρού, τελικά αποφασίσαμε να πάμε.

House of Wonders, Unguja

Μετά από μιάμιση ώρα, φτάσαμε στο διάσημο νησί των μπαχαρικών με τις εξωτικές τυρκουάζ παραλίες, τα πανάκριβα ξενοδοχεία και τo ιστορικό κέντρο της Stone Town το οποίο έχει χαρακτηρισθεί ως Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς και όπως είναι φυσικό προστατεύεται από την Unesco. Για λόγους μάρκετινγκ και εμπορικής προώθησης, εσφαλμένα το νησί της Unguja, το μεγαλύτερο από τα δύο του συμπλέγματος, αποκαλείται Ζανζιβάρη σε όλα τα τουριστικά πακέτα ενώ και οι ντόπιοι δεν δείχνουν καμία ιδιαίτερη θέληση να το αλλάξουν μιας και ο τουρισμός είναι η μεγαλύτερη βιομηχανία μαζί με το εμπόριο μπαχαρικών. Γρήγορα γρήγορα κατευθυνθήκαμε στο φτηνότερο ξενοδοχείο που βρήκαμε προκειμένου να αφήσουμε τα πράγματά μας και να πάρουμε σβάρνα την πόλη. Η βροχή ευτυχώς είχε υποχωρήσει αρκετά και μάλλον θα μας έκανε το χατίρι.

Η προκυμαία της Unguja

Ταξίδι σε παραμύθι. Έτσι μπορούμε να παρομοιάσουμε τον περίπατό μας που κράτησε μέχρι το σούρουπο στα γραφικά σοκάκια της Stone Town. Ανοιχτές αγορές με ψάρια, λαχανικά, κρέας, υφάσματα, εργαλεία, ρούχα και φυσικά μαγειρευτό φαγητό παντού και ένας χαμός να επικρατεί με τα μηχανάκια και τα λεωφορεία να πηγαίνουν και να έρχονται γεμάτα. Στο Μαρόκο είχαμε επίσης περπατήσει σε πολλές αγορές μέσα στις μεδίνες του Tetuan, της Fes, του Rabat και της Essaouira αλλά αυτή την αίσθηση δεν την είχαμε νιώσει. Τελικά, αυτό το ιδιαίτερο χαρμάνι που προκύπτει από την αριστοτεχνική μίξη αφρικανικών, αραβικών και ινδικών στοιχείων την κάνει τόσο μοναδική και ξεχωριστή με τους ντόπιους να το υποστηρίζουν με την ψυχή τους. Στη Ζανζιβάρη λένε ότι αν αφήσεις το ποδήλατό σου και πας για ψώνια, όταν επιστρέψεις θα το βρεις στη θέση του. Επίσης λένε ότι αν ο αστυνομικός αφήσει για λίγο το κλέφτη που πριν λίγο συνέλαβε και πεταχτεί να πάρει τσιγάρα, θα τον βρει εκεί που τον άφησε.

Τυπική ξυλόγλυπτη πόρτα

Γενικώς, η κουλτούρα του Swahili πολιτισμού εμπεριέχει την αίσθηση της χαλαρότητας, της μη βιασύνης και της ραθυμίας στην οποία οι αυθεντικές μουσουλμανικές επιρροές έχουν δέσει τόσο ομαλά "γεννώντας" το διάσημο "hakuna matata". Εδώ βέβαια ο αμερικανικός κινηματογράφος μέσω της πολύ δημοφιλούς ταινίας κινουμένων σχεδίων The Lion King, έχει βάλει το χεράκι του να παρερμηνευθεί ή τέλος πάντων να μην αποδοθεί σωστά η πραγματική έννοια και έκφραση που χρησιμοποιείται από τους αφρικανούς μύστες των Swahili. Το "hakuna matata" μεταφράζεται ως "κανένα πρόβλημα" ή "no worries" στην αγγλική. Μόνο που κανένας ντόπιος δεν το χρησιμοποιεί στο καθημερινό του λεξιλόγιο. Η φράση "hakuna shida" ή αλλιώς "hamna shida" είναι αυτό που θα ακούσεις από όλους τους ντόπιους και φυσικά σημαίνει "κανένα πρόβλημα", "χαλαρά", "no worries, be happy" και πάει λέγοντας. Αυτή η έκφραση λοιπόν φτάνει να προδίδει με τον καλύτερο τρόπο τα χρωμοσώματα ενός αυθεντικού Swahili (κυρίως αυτών που κατοικούν στις ακτές της Τανζανίας, Κένυας και Ζανζιβάρης), ο οποίος δεν σκάει για τίποτα, δεν αγχώνεται για τίποτα και περιμένει με κάποιο τρόπο να "κάτσει" η καλή. Δε θα χρησιμοποιήσει δόλιους τρόπους αλλά δε θα πάει και με το σταυρό στο χέρι. Κι αν δει πως δεν του βγαίνει, θα σου πετάξει ένα hakuna sida και αυτό ήτανε.

Το λιμάνι της Unguja

Η Stone Town είναι μοναδική και αυθεντική. Τα παλιά αρχοντικά με τις σκαλισμένες βαριές πόρτες, τα διάσπαρτα τζαμιά και οι ταπεινοί γέροι με το μουσουλμανικό φέσι και τις αραβικές καφέ κελεμπίες, τα σοκάκια γεμάτα κλασσικές βέσπες PX200 (οι ντόπιοι λένε ότι άμα έχεις βεσπί στη Ζανζιβάρη, το θέμα "γκόμενα" είναι απλά θέμα χρόνου) και οι κόρνες που ηχούν σαν πολυβόλα από ότι κινείται και έχει ρόδες, τα μικρά παντοπωλεία που μοσχοβολάνε γαρύφαλλο, κάρδαμο, μοσχοκάρυδο, κανέλα και μαύρο πιπέρι (οι βασικές εξαγωγές της Ζανζιβάρης) και ένα γραφικό λιμάνι γεμάτο ψαρόβαρκες και εμπορικά πλοία συνθέτουν την εικόνα της ιστορικής πόλης.

Unguja, Zanzibar

Δυστυχώς τα περισσότερα κτήρια είναι σε πολύ άσχημη κατάσταση ιδιαίτερα λόγω των βροχών και μετρήσαμε στα δάχτυλα του ενός χεριού κάποιες αναπαλαιώσεις που γίνονταν σε κάποια αρχοντικά. Πανδοχεία, ξενώνες, ξενοδοχεία και lodges είναι διάσπαρτα σε όλο το νησί και ανάλογα με το βαλάντιο που αντέχει ο καθένας, απολαμβάνει και την ανάλογη θέα, την ανάλογη παραλία και την ανάλογη κουζίνα. Εμείς προτιμήσαμε να παραμείνουμε στο ιστορικό κέντρο της πόλης και φυσικά να δοκιμάσουμε το street food αφήνοντας κατά μέρους τις εξωτικές παραλίες του βορά για κάποια άλλη φορά. Εννοείται ότι αν μπορούσαμε θα πηγαίναμε αλλά στο τέλος τέλος αυτά μπορείς να τα απολαύσεις παντού, δε χρειάζεσαι να τρέχεις μέχρι τη Ζανζιβάρη.

Mshikaki με κοτόπουλο

Chipsimayai

Σε δύο ημέρες προλάβαμε να δοκιμάσουμε mshikaki (σαν τα δικά μας σουβλάκια με μοσχάρι  ή κοτόπουλο), chipsimayai (σαν τη δική μας ομελέτα με πατάτες), παραδοσιακό Ζανζιμπάρι καφέ με μπαχαρικά (να σκάει η κανέλα στο πιπέρι και το κάρδαμο στο γαρύφαλλο κι όλα αυτά να σκάνε στον ουρανίσκο σου), pilau (ρύζι στον ατμό με τη γνωστή μαγική τετράδα των μπαχαρικών συν σταφίδες), mandazi (κάτι σαν λουκούμας με το πιο κοντινό για όσους 30αρηδες μπορούν να θυμηθούν να είναι τα ντόνατς σε συσκευασία των τεσσάρων από τον Κατσέλη (;) που πουλούσαν κάποτε στα σουπερμάρκετ) και chapatti (σαν τις δικές μας κρέπες με αρκετό λάδι και κρεμμύδι στη ζύμη). Όλα αυθεντικά παραδοσιακά φτιαγμένα στο δρόμο!

Φάτε μάτια ψάρια!

Επιπλέον, στους κήπους του Forodani, κοντά στο λιμάνι, κάθε βράδυ λειτουργεί νυχτερινό bazaar γεύσεων και αρωμάτων και φυσικά δε θα μπορούσαμε να χάσουμε την ευκαιρία να δοκιμάσουμε και αυτές τις λιχουδιές. Από αστακό, καλαμάρι, χταπόδι, γαρίδες, ψάρι και από χοιρινό μέχρι κοτόπουλο και μοσχάρι, μαριναρισμένα ή όχι, όλα σε κομματάκια περασμένα σε καλαμάκι-γίγας και αρκετές επιλογές σε ψωμί (mandazi, chappati ή απλή πίτα) μπορούσες να πέσεις άνετα με τα μούτρα και να μην ξέρεις τι να πρωτοδιαλέξεις. Εμείς περιοριστήκαμε σε σουβλάκια με αστακό και γαρίδες πριν πάρουμε το δρόμο για το ξενοδοχείο κλείνοντας έτσι μία γεμάτη επίσκεψη από Swahili εικόνες, γεύσεις και ακούσματα.

Orange Iguana: Maryse & Stefan

Την Τρίτη (01/10) το απογευματάκι αφήσαμε την Unguja και το αρχιπέλαγος της Ζανζιβάρης και επιστρέψαμε πίσω στο Dar και το κάμπινγκ μας. Εκεί συναντήσαμε τον Stefan και τη Maryse, ένα ζευγάρι Ελβετών που ταξιδεύουν τα τελευταία 2.5 χρόνια με ένα LR Defender έχοντας βαφτίσει την περιπέτειά τους πορτοκαλί inguana. Νέοι, ταξιδιάρηδες και με απίστευτη παρακαταθήκη σε περιπέτεια, είχαν οργώσει την κεντρική, νοτιοανατολική Ασία και Μέση Ανατολή πριν πάρουν το δρόμο του γυρισμού προς Ελβετία μέσω νότιας και ανατολικής Αφρικής. Τα παιδιά τα είχαμε συναντήσει ξανά στο Francistown στη Μποτσουάνα αλλά δεν είχαμε καταφέρει να επικοινωνήσουμε. Αυτή τη φορά ήπιαμε τις μπύρες μας, ανταλλάξαμε εμπειρίες ενώ μοιραστήκαμε τις ίδιες ανησυχίες σχετικά με το δρόμο της επιστροφής μέσω Αιγύπτου.

Την Πέμπτη (3/10) το πρωί πακετάραμε, αποχαιρετίσαμε τους Ελβετούς φίλους μας και αφού επικοινωνήσαμε με τον Ally, έναν απίστευτο Τανζανό ο οποίος είναι επικεφαλής του SANA, συναντηθήκαμε και πήγαμε κατευθείαν στα γραφεία τους. Τα γραφεία στεγάζονται στην κατοικία του Κώστα, ο οποίος εκείνη την περίοδο απουσίαζε στην Ελλάδα. Ο Κώστας είναι έλληνας ομογενής με ρίζες από τη Σάμο, ο οποίος γεννήθηκε στο γειτονικό Μπουρούντι και τα τελευταία 12 χρόνια έχει μεταφέρει την επιχειρηματική και φιλανθρωπική του δραστηριότητα στην Τανζανία κυρίως λόγω του εμφυλίου που ξέσπασε στην πατρίδα του το 1993. Με ορμητήριο το εθνικό πάρκο του Saadani, μόλις 130 χλμ από το Dar, έχει δημιουργήσει δύο lodge πολυτελείας ενώ ταυτόχρονα υποστηρίζει τις κοινότητες των γειτονικών Saadani, Gongo και Matipwili μέσω της δράσης του SANA.

Ο Ally αφού μας εξήγησε αρκετά πράγματα για τη δραστηριότητα του οργανισμού, τη συνεισφορά τους στις τοπικές κοινότητες και τα μελλοντικά τους πλάνα, μας πρότεινε να επισκεφτούμε το χωριό του Saadani και να κάνουμε οι ίδιοι τη διανομή των σχολικών στα παιδιά. Εδώ και ενάμιση χρόνο από τότε που παρέλαβαν το δέμα, δεν είχαν κάνει καμία κίνηση και περίμεναν εμάς για να ολοκληρώσουμε τη δωρεά γεγονός που μας συγκίνησε ιδιαίτερα και φυσικά μας έκαναν να τους κατατάξουμε στις οργανώσεις που μετουσιώνουν τα λόγια σε πράξεις. Μοναδικό εμπόδιο ήταν το γεγονός ότι το σχολείο και η κοινότητα του Saadani ήταν εντός του ομώνυμου εθνικού πάρκου γεγονός που μεταφραζόταν σε 100 δολάρια για την είσοδο του Ζήκου και τη δική μας (τι λέγαμε παραπάνω περί τανζανικών πάρκων;). Φυσικά και δεν ήμασταν σε θέση να δαπανήσουμε αυτό το πόσο μιας και η κίνησή μας να στείλουμε το δέμα ολοκλήρωνε τις καλές μας προθέσεις να προσφέρουμε κάτι από το υστέρημά μας, χωρίς να χρειάζεται να κάνουμε οι ίδιοι την διανομή έναντι αυτού του ποσού. Επιπλέον, η επίσκεψη μας στο SANA ήταν περισσότερο τυπική μιας και θέλαμε να πούμε ένα φιλικό γεια πριν συνεχίσουμε το ταξίδι μας, ενώ η απουσία του Έλληνα ιδρυτή του δεν μας έδινε κάποιο επιπλέον κίνητρο.

Ο Ally, δάσκαλος στο επάγγελμα με καταγωγή από την Arusha, αποδείχτηκε εξαιρετικός οικοδεσπότης, μας εξήγησε πάρα πολλά πράγματα για την ιστορία της Τανζανίας και της Swahili κουλτούρας ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί στη γειτόνισσα Κένυα και την ιστορική διαμάχη που υπάρχει μεταξύ τους (κάτι σαν Ελλάδα-Τουρκία για να καταλάβετε). Μέσα από την κουβέντα που κάναμε αρχίσαμε να συνειδητοποιούμε ότι το σενάριο "Έλληνας στη Αφρική" απείχε πολύ από αυτά που είχαμε δει και ακούσει στη Lusaka και για πρώτη φορά ακούγαμε αφρικανό να εκφράζεται με τέτοιο τρόπο για λευκό γεγονός που μας έκανε το κλικ.

Να σας αφήσουμε να μαντέψετε; Αλλαγή πλάνων λοιπόν (τι πρωτότυπο!) και αναμονή μέχρι την άφιξη του αφροέλληνα που μιλάει άπταιστα Swahili και για τον οποίο οι αφρικανοί λένε ότι είναι πιο αφρικανός από αυτούς και έχει αφιερώσει τη ζωή του στο πως θα σώσει ότι σώζεται στην αφρικανική φύση. Το βραδάκι γνωρίσαμε και τον Bakari, τον υιοθετημένο γιο του Κώστα, ο οποίος μόλις γύρισε από το σχολείο μας μαγείρεψε μακαρόνια με τόνο και άρχισε να μας μιλάει για τη χώρα του, για το χωριό του (το Saadani) το οποίο βρίσκεται εντός του εθνικού πάρκου και τις συχνές επιδρομές των λιονταριών προς τα κατσικάκια τους και φυσικά για τον "πατέρα" (έτσι αποκαλούσε τον Κώστα).

Το δάσος του Zarangire

Την Παρασκευή (4/10) μετά από μία σύντομη σύσκεψη μεταξύ του Ally και του Bakari αποφασίστηκε να πάμε στο χωριό του Gongo και το Miseni Lodge, ένα ακόμα project του SANA το οποίο είναι υπό κατασκευή και στο οποίο θα μπορούσαμε να "περιμένουμε" τρόπον τινά τον Κώστα (το Miseni είναι ένα είδος δέντρου εν αφθονία στη συγκεκριμένη περιοχή). Τα παιδιά μας διαβεβαίωσαν ότι δε θα περάσουμε άσχημα, μας έδωσαν οδηγίες και τηλέφωνα δικών τους ανθρώπων και μας ευχηθήκαν safari njema (καλό ταξίδι στα Swahili). Με τη βροχή να πέφτει με το τουλούμι, ξεκινήσαμε κατά τις 9 προς το άγνωστο. Τα πρώτα 130 χλμ ήταν σε άσφαλτο και δεν μας δυσκόλεψαν σχεδόν καθόλου. Με το που πήραμε τον χωματόδρομο προς τα χωριά του Saadani National Park, άρχισαν τα όργανα. Ο χωματόδρομος ήταν πάρα πολύ καλός δεδομένης της βροχής αλλά σε ένα κατηφορικό σημείο δε γλυτώσαμε την "μερέντα" και τα επακόλουθά της. Χωρίς φρένα γλιστρήσαμε δύο φορές εκτός δρόμου αλλά και τις δύο φορές καταφέραμε να φέρουμε το Ζήκο στα ίσα του. Με τις οδηγίες του Ally να είναι εξαιρετικές και με το GPS να επιβεβαιώνει κάθε στροφή που παίρναμε, τελικά φτάσαμε στο Gongo. Η συνεννόηση δυστυχώς ήταν αδύνατη μιας και κανείς δε μιλούσε αγγλικά ενώ ελάχιστοι γνώριζαν το Miseni μιας και ακόμα δεν ήταν σε λειτουργία. Παρ' όλο που ένα παλικάρι κατάλαβε τι ψάχναμε και μας έδωσε κάποιες οδηγίες στα Swahili εννοείται, καταφέραμε να χάσουμε τη σωστή στροφή και να φτάσουμε στο Matipwili, το επόμενο χωριό 14 χλμ από το Gongo. Μία λάθος οδηγία και μία λάθος στροφή μας οδήγησαν σε νέο χωματόδρομο γεμάτο λάσπη όπου τα "αργά" πήραν φωτιά μέχρι να κάνουμε αναστροφή και να γυρίσουμε πίσω στο χωριό προς αναζήτηση καλύτερων πληροφοριών. Εκεί πέσαμε πάνω σε "γνωστό", ο οποίος τελικά μας πήρε από το χεράκι και μας οδήγησε μέχρι το Miseni με την enduro του.

Miseni Lodge

Το Miseni Lodge βρίσκεται στον ιερό λόφο του Kikwati, απέχει 3 χλμ από το Gongo, βρίσκεται στα σύνορα με το Saadani National Park και ανήκει στο ευρύτερο οικοσύστημα του δάσους Zarangire, ένα από τα σπάνια ιθαγενή αφρικανικά δάση με σπάνια βιοποικιλότητα που καταλήγουν στον ωκεανό. Στον ιερό λόφο του Kikwati, οι ντόπιοι συνήθιζαν να οργανώνουν πλήθος παραδοσιακών τελετών και ιεροτελεστιών δεκάδες χρόνια πριν τους αποκαλυφθούν τα ισλαμικά ήθη και γραφές. Άγρυπνοι φρουροί του Miseni και η συντροφιά μας τις επόμενες 12 ημέρες ήταν ο Mzee Sefu (Mzee είναι τίτλος ευγενείας στα Swahili όταν απευθύνεσαι στους πρεσβύτερους και αποτελεί ένδειξη σεβασμού), η σύζυγός του Mama Tuma και η μικρή εγγονή τους Tuma. Ο Mzee Sefu βρισκόταν στο Miseni 9 χρόνια κυρίως ως θεματοφύλακας της περιοχής λόγω της ιερότητάς της αλλά και λόγω της ιδιότητάς του. Η Mama Tuma ήταν μία γλυκιά 50άρα, η οποία όλη την ημέρα ασχολιόταν με το νοικοκυριό της, με τις χειροτεχνίες της και με την κακομαθημένη εγγονή της, την οποία οι γονείς της που βρίσκονταν στη Ζανζιβάρη, μάλλον είχαν παρατήσει στους παππούδες.

Η Mama Tuma
επί το έργο

Βασικό χαρακτηριστικό της καθημερινής μας συναναστροφής για όσο διάστημα παραμείναμε δίπλα σε αυτούς τους εξαιρετικούς ανθρώπους ήταν η απουσία επικοινωνίας σε γλωσσικό επίπεδο. Εμείς δε μιλούσαμε γρι Swahili και εκείνοι δεν μιλούσαν γρι Αγγλικά. Χρησιμοποιώντας τις περισσότερες περιπτώσεις τη γλώσσα του σώματος, καταφέρναμε να επικοινωνήσουμε και να συνεννοηθούμε. Κορυφαία στιγμή που δε θα ξεχάσουμε ήταν όταν την πρώτη μέρα που φτάσαμε, η Mama Tuma ήθελε να μας βράσει αυγό και μας ρωτούσε -φυσικά στη γλώσσα της- αν το θέλουμε σφιχτό ή μελάτο με εμάς να λέμε την προτίμησή μας σε σπαστά Swahili και τελικά να καταλαβαινόμαστε.

Mzee Sefu

Η καθημερινότητά μας δεν ήταν συναρπαστική επειδή κάναμε κάτι το εξαιρετικό αλλά επειδή ζούσαμε κάτι πρωτόγνωρο. Αυτό που ένας τουρίστας δε θα προλάβει να ζήσει γιατί θα πρέπει να πάρει το αεροπλάνο της επιστροφής και ένας ταξιδιώτης πρέπει να είναι απλά πολύ τυχερός ή να ψάξει αρκετά για να το πετύχει. Κι όλα αυτά με την προϋπόθεση να θέλεις πραγματικά να δεις πως ζει ένας άλλος λαός και πως είναι μία διαφορετική κουλτούρα από τη δική σου. Προσωπικά είχαμε την ευτυχία να βρισκόμαστε μέσα σε μία τροπική ζούγκλα πλάι σε ανθρώπους απλούς που ζούσαν με τα απολύτως απαραίτητα και οι οποίοι μας αγκάλιασαν από την πρώτη στιγμή λες και ήμασταν παιδιά τους. Χρησιμοποιούσαν το νερό της βροχής για την καθαριότητα και το μαγείρεμα, έκοβαν ξύλα για να ανάψουν φωτιά να μαγειρέψουν, ζούσαν σε μία παράγκα με ένα στρώμα, έκαναν την ανάγκη τους σε μία τρύπα στο χώμα και έτρωγαν κάθε μέρα το ίδιο φαγητό. Σχετικά με τη διατροφή τους, αυτή περιελάμβανε το ugali, το γνωστό μας από όλη τη νότια Αφρική καλαμποκάλευρο (pup στη Ν.Αφρική, sadza στη Ζιμπάμπουε, nshima στη Ζάμπια) με συνοδευτικό φασόλια νερόβραστα (maharage) ή σάλτσα με μπάμιες (mlenda) ή σάλτσα με ψάρι (samaki). Η Γεωργία -που έχει δοκιμάσει κυριολεκτικά τα πάντα σε όλο το ταξίδι- όπως ήταν φυσικό λάτρεψε τις "δημιουργίες" της Mama Tuma σε αντίθεση με το Νίκο που ζορίστηκε και τελικά κατέληξε να τρώει σκέτο ugali μέχρι που η Mama άρχισε να του κάνει ξεχωριστά chapatti ως "ιδιαίτερο" φαγητό μόνο γι' αυτόν.

Mama Tuma

Οι ημέρες κύλισαν ήρεμα στο Miseni και σε αυτό βοήθησαν ο Mzee Sefu και η Mama Tuma, οι οποίοι κάθε φορά μας σκλάβωναν με την φιλοξενία τους που πήγαζε κυριολεκτικά από το τίποτα με δυτικούς όρους. Ούτε τη σπιταρόνα είχαν (για την ακρίβεια δεν είχαν καν σπίτι), ούτε τις καναπεδάρες (για την ακρίβεια δεν είχαν καν καρέκλες), ούτε την κουζινάρα (για την ακρίβεια μαγείρευαν στη φωτιά), ούτε τα μαρμάρινα λουτρά (για την ακρίβεια δεν είχαν καν τρεχούμενο νερό αλλά μία τρύπα στο χώμα). Κι όμως, ο τρόπος τους έκανε την διαφορά και αυτό ήταν κάτι παραπάνω από συγκινητικό ειδικά αν γνωρίζεις ότι δύσκολα θα καταφέρεις να τους το ανταποδώσεις κάποια στιγμή.

Αυτό θα πει
 ψυχανάλυση!

Πέρα από τα καθημερινά μαθήματα Swahili, μάθαμε την πιο εύκολη από τις πολλές τεχνικές "πλεξίματος" αποξηραμένων φύλλων από δέντρο ανανά για τη δημιουργία σουμιέδων σε κρεβάτια και ξαπλώστρες. Η τεχνική είναι σα να πλέκεις γαλλική κοτσίδα συμπληρώνοντας συνεχώς με μακριά λεπτά φύλλα μέχρι να φτιάξεις ένα πλεχτό σχοινί 30-40 μέτρα και η όλη διαδικασία προσέφερε απίστευτες ώρες ψυχανάλυσης στο Νίκο ενώ η Γεωργία που δεν είχε τόση υπομονή αναλωνόταν στα σταυρόλεξα και τα sudoku της. Παράλληλα, με οδηγό τον Mzee Sefu περπατήσαμε στον ιερό λόφο του Miseni ξυπόλητοι (αυτό πόνεσε λίγο!) ως ένδειξη σεβασμού στην ιερότητα του χώρου ενώ μία άλλη μέρα μας ξενάγησε στο μικρό χωριό του Gongo, το οποίο ζει αποκλειστικά από την καλλιέργεια ανανάδων και παραγωγή ξυλοκάρβουνου, στο οποίο ο SANA πρόσφατα ολοκλήρωσε την κατασκευή ενός αγροτικού ιατρείου εξ' ολοκλήρου χρηματοδοτημένο από ελληνικές δωρεές.

Δέντρο Miseni

Εν τω μεταξύ, είχαμε παρατηρήσει ότι κάθε μέρα πολύς κόσμος "ανέβαινε" στο Miseni. Κυρίως γυναίκες αλλά και άνδρες επισκεπτόντουσαν τον Mzee Sefu, με τον οποίο αποτραβιόντουσαν και κουβέντιαζαν για ώρα.  Στην αρχή θεωρήσαμε ότι ήταν απλά φίλοι και ήθελαν να τα πουν με την ησυχία τους αλλά με τον καιρό κάτι δεν μας κολλούσε ώσπου ένα βράδυ γύρω από τη φωτιά που ήμασταν μαζεμένοι αποφασίσαμε να τους ρωτήσουμε στα ίσα, φυσικά σε σπαστά Swahili. Με τα πολλά μας αποκάλυψαν το μικρό τους μυστικό. Ο Mzee Sefu έκανε μαγιολίκια με διάφορες σκόνες και άλλα περίεργα παρασκευάσματα και προσευχές και επειδή οι αφρικανοί είναι απίστευτα προσκολλημένοι σε όλο αυτό το παγανιστικό-ανιμιστικό σύμπλεγμα, η πελατεία ήταν μόνιμη και καθημερινή. Η Mama Tuma που ήξερε 5 λέξεις στα αγγλικά μας τον παρουσίασε ως witch doctor, δηλαδή μαγογιατρό αλλά ο Κώστας με τον οποίο μοιραστήκαμε την εμπειρία αυτή, αφού πρώτα γέλασε μας εξήγησε ότι ο Mzee Sefu είναι traditional healer δηλαδή παραδοσιακός θεραπευτής και όχι μάγος. Σε αυτούς τους δύο άξονες εντοπίζεται η διαφορά αντίληψης των παραδοσιακών αφρικανικών πρακτικών που ξεκινούν από τα "κόλπα" του Mzee Sefu και καταλήγουν μέχρι τη μαύρη μαγεία και φυσικά ο καθένας πιστεύει σε αυτό που τον κάνει να νιώθει "ασφάλεια" από τις δυνάμεις του κακού. Οι μεν αφρικανοί τα ασπάζονται σε βαθμό παροξυσμού, οι δε λευκοί τα αποστρέφονται και προσπαθούν να τα ωραιοποιήσουν. Σε κάθε περίπτωση, επαληθεύτηκαν με τον πιο χειροπιαστό τρόπο όλα αυτά περί μαγείας που ακούγαμε για τους αφρικανούς και πραγματικά νιώθουμε πολύ τυχεροί που φτάσαμε να το ζήσουμε από τόσο κοντά.

Μετά από 12 ημέρες στην εξοχή, ο Κώστας επέστρεψε και μας προσκάλεσε για δείπνο στο Saadani Safari Lodge, την πρώτη του επιχειρηματική δημιουργία που προέκυψε από τον έρωτά του με το πάρκο του Saadani, το οποίο πρωτοεπισκέφθηκε το 2001. Ο Ally οργάνωσε τη μεταφορά μας από το Miseni στο Saadani (περίπου 30 χλμ απόσταση) και με phiki phiki (τα μηχανάκια στην Τανζανία) κάναμε ένα ωραιότατο safari στο πάρκο μέχρι να φτάσουμε στο χωριό. Χωρίς να τον γνωρίζουμε και με μοναδικό συνδετικό κρίκο τους TheWorldoffRoad (κατά κόσμον Άκη Τεμπερίδη & Βούλα Νέτου), οι οποίοι στην ουσία μας έφεραν σε επαφή όταν ψάχναμε τι να κάνουμε με τα σχολικά που θέλαμε να διοχετεύσουμε "κάπου" στην Αφρική, σφίξαμε τα χέρια και ξεκινήσαμε να κουβεντιάζουμε για το ταξίδι μας και τι μας έφερε στην Αφρική, για την Ελλάδα και τα προβλήματά της, για τη φύση και το έργο του SANA και πολλά άλλα. Εξαιρετική βραδιά με φοβερό gourmet δείπνο υπό το φως του φεγγαριού, ένα Ινδικό να τον πιεις στο ποτήρι δίπλα σε έναν εξαιρετικά ενδιαφέρον οικοδεσπότη. Αναλύοντας στον Κώστα το σκεπτικό του ταξιδιού μας και εξηγώντας πως είμαστε ανοιχτοί σε προκλήσεις χωρίς να έχουμε ιδιαίτερες δεσμεύσεις και υποχρεώσεις, ήρθε τελικά μία αναπάντεχη πρόταση που για εμάς μάλλον ήταν χτύπημα κάτω από τη μέση. Βλέποντας στα μάτια μας την κάψα για περιπέτεια και θέλοντας να "πιστώσει" κατά κάποιο τρόπο την ανεξαρτησία την οποία βιώνουμε εδώ και ενάμιση χρόνο, μας πρότεινε να μείνουμε πλάι του και να συνεργαστούμε για τη δημιουργία ενός κάμπινγκ, προκαλλώντας έναν κόμπο στο στομάχι και συνάμα έναν γλυκό πονοκέφαλο. Δε θα πούμε ότι ήταν δύσκολη στιγμή αλλά όταν ένας κρυφός σου πόθος φτάνει στο κατώφλι της πραγματικότητας ενώ ταυτόχρονα συγκρούεται με μία πραγματικότητα που τόσο πολύ έχεις οραματιστεί και υπηρετήσει, τότε καλούμε τους απανταχού "ισορροπημένους" να δώσουν τα διαπιστευτήριά τους.

Οργανώνοντας τη γραφική ύλη
με τον Ally

Την επομένη πήραμε πρωινό αλλά δεν αναφερθήκαμε στο σενάριο που είχε προκύψει την προηγούμενη νύχτα. Το γεγονός ότι ο Κώστας ήταν ιδιαίτερα πολυάσχολος και είχε κάποια ταξίδια στην ατζέντα του σε συνδυασμό με το ότι έπρεπε να πάρουμε μία σημαντική απόφαση, μας έκανε να ανανεώσουμε το ραντεβού μας για τις αρχές της επόμενης εβδομάδας έτσι ώστε να κουβεντιάσουμε αναλυτικά το ενδεχόμενο μιας συνεργασίας-απασχόλησης. Πριν αναχωρήσουμε για το Miseni, φροντίσαμε τελικά να κάνουμε τη διανομή των σχολικών στα παιδάκια του δημοτικού σχολείου του Saadani ολοκληρώνοντας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη μικρή δωρεά μας στην κοινότητα. Το απόγευμα της Τρίτης (15/10) επιστρέψαμε στο Miseni και την επομένη, αφού αποχαιρετήσαμε τους λατρεμένους μας Mzee Sefu, Mama Tuma και το μικρό τους διαολάκι, αναχωρήσαμε για βόρεια με προορισμό την παραλία του Kigombe, μεταξύ Tanga και Pangani. Η συγκεκριμένη περιοχή και το συγκεκριμένο κάμπινγκ ήταν ψηλά στη λίστα μας και θα περνούσαμε ούτως ή άλλως κάποιο χρόνο εκεί. Μόνο που στη συγκεκριμένη περίπτωση, η επίσκεψη μας ήταν περισσότερο σαν απόδραση μιας και στο πλάνο ήταν η επιστροφή στο Dar es Salaam.

Μια νύχτα με φεγγάρι

Από την Τετάρτη (16/10) μέχρι και την Κυριακή (20/10) δεν κάναμε κάτι το ιδιαίτερο μιας και τον περισσότερο χρόνο τον περάσαμε στο χώρο της κατασκήνωσης. Ήπιαμε τις μπυρίτσες μας κλασσικά, φάγαμε αρκετές φορές στο εστιατόριο του κάμπινγκ (στο Miseni είχαμε μπουχτίσει στο ugali με φασόλι είναι η αλήθεια) ενώ ταυτόχρονα απολαύσαμε μία μοναδική πανσέληνο να ανατέλλει από τον Ινδικό και να μας επιτρέπει κάποιες μοναδικές φωτογραφήσεις. Παράλληλα, ένα απόγευμα ο ιδιοκτήτης του κάμπινγκ μας προσκάλεσε, μαζί με άλλους κατασκηνωτές, στο άνοιγμα μιας φωλιάς με θαλάσσια χελωνάκια, τα οποία βρίσκονταν στην τελευταία ημέρα της εκκόλαψης. Το πιο εντυπωσιακό ήταν ότι όσα τελικά είχαν εκκολαφθεί (52 στο σύνολο), με το που έβγαιναν από τη λακκούβα, έπαιρναν αυτόματα το δρόμο προς τη θάλασσα λες και ήταν "προγραμματισμένα". Μπροστά σε τέτοια ένστικτα, τι να την κάνεις τη λογική και τη συνείδηση με τις οποίες είναι "προικισμένοι" και περήφανοι όλοι οι άνθρωποι..

Dar by night με τον Bakari

Τη Δευτέρα (21/10) αναχωρήσαμε νότια προς Dar προκειμένου να συναντήσουμε ξανά το νέο μας φίλο. Χωρίς να μας γνωρίζει αλλά προσπαθώντας να "σκανάρει" κάθε μας κουβέντα και τοποθέτηση, επί της ουσίας μας πρότεινε να σχεδιάσουμε και στη συνέχεια να λειτουργήσουμε ένα κάμπινγκ στο εθνικό πάρκο του Saadani. Η συμφωνία ήταν στη βάση της αμοιβαίας εμπιστοσύνης με τον Κώστα να διαθέτει την έκταση και το κεφάλαιο και εμείς την εμπειρία, την τεχνογνωσία και το χρόνο συγκροτώντας έτσι ένα μετοχικό σχήμα με μελλοντικά οφέλη και για τους τρεις. Παρ' όλο που ο Κώστας δεν είχε το χρόνο να ασχοληθεί με ένα τέτοιο project, πίστευε πολύ στην εμπορική δυναμική ενός χώρου κατασκήνωσης στο συγκεκριμένο πάρκο, του οποίου την αγορά ήξερε καλύτερα από τον καθένα και απλά του έλειπαν οι άνθρωποι που θα μπορούσαν να υποστηρίξουν ένα τέτοιο έργο από την αρχή μέχρι το τέλος. Στο πρόσωπό μας, ένιωσε πως βρήκε τα "εργαλεία" που του έλειπαν και μας περιέβαλλε με απέραντη εμπιστοσύνη ακούγοντας παράλληλα όλες μας τις παρατηρήσεις και υποδείξεις από τη μέχρι τώρα πορεία μας ενώ την ίδια στιγμή προσπαθούσε να δημιουργήσει μία ομάδα έμπειρων Τανζανών, οι οποίοι θα υποστήριζαν το όλο έργο. Με πρώτο και καλύτερο τον Bakari, ο οποίος αποτελεί βασικό στέλεχος των επιχειρήσεών του και διαθέτει εξαιρετικές ικανότητες και εμπειρία και κάποια άλλα παιδιά από τα άλλα δύο lodge του Saadani, θα ξεκινούσαμε παρέα για ένα διαφορετικό ταξίδι αυτή τη φορά. Με τον Bakari, βγήκαμε αρκετές φορές για φαγητό στο Dar κουβεντιάζοντας για τις διαφορές και ομοιότητες Ελλάδας-Τανζανίας καταλήγοντας κάθε φορά να τον πιέζουμε να επισπεύσει τις διαδικασίες για την έκδοση διαβατηρίου αν ήθελε να επισκεφτεί με τον "πατέρα" την πανέμορφη χώρα μας.

"Πρόσεχε τι εύχεσαι" έχει πει ο σοφός.. Οι πολύ στενοί μας φίλοι το γνωρίζουν μιας και το έχουμε εκμυστηρευτεί σε πολλές συζητήσεις που έχουμε κάνει μαζί τους ότι η δημιουργία ενός κάμπινγκ είναι το μεγάλο μας όνειρο ενώ ταυτόχρονα το θεωρούμε ως το απόλυτο dream job καθαρά για τους δικούς μας προσωπικούς λόγους. Αν σε αυτό προσθέσεις το γεγονός ότι το συγκεκριμένο έργο θα ήταν εξ' αρχής διανθισμένο με όλες τις ιδέες, τα μυστικά και τις ιδιαιτερότητες που έχουμε κατά νου από την περιήγησή μας στην αφρικανική ήπειρο, τότε τι άλλο να ζητήσεις; Ασφαλώς και θα πρέπει να προσμετρηθεί στα υπέρ η εμπειρία του Κώστα στην τουριστική βιομηχανία και φυσικά ο μαγνήτης που λέγεται Τανζανία για όλους τους Ευρωπαίους και Αμερικανούς που διψούν για σαφάρι και άγρια ζώα. Τέλος, το πάρκο που ακούει στο όνομα Saadani είναι το μοναδικό πάρκο στην ήπειρο που καταλήγει στον ωκεανό επιτρέποντας στον επισκέπτη να απολαμβάνει τα δελφίνια στον ωκεανό την ίδια στιγμή που μερικές εκατοντάδες μέτρα πιο πάνω μπορεί να κάνει το σαφάρι του ανάμεσα σε ελέφαντες, καμηλοπαρδάλεις και λιοντάρια. Το σλόγκαν που χρησιμοποιούν μάλιστα οι απανταχού tour operators είναι "where the bush meets the ocean" δηλαδή "εκεί που η σαβάνα συναντά τον ωκεανό" και μάλλον δεν έχουν άδικο.

Όπως καταλαβαίνει και ο πιο αδαής, η ευκαιρία που μας παρουσιαζόταν ήταν μοναδική και ο ενθουσιασμός ήταν το συναίσθημα που επικράτησε από την πρώτη στιγμή κάνοντας μας να βάλουμε προσωρινά στην άκρη το Pin Project με ότι αυτό συνεπάγεται. Ο Κώστας μας ξεκαθάρισε εξαρχής ότι ο χρόνος του ήταν πολύ περιορισμένος και το έργο θα το παίρναμε κυριολεκτικά στις πλάτες μας, κάτι που στην αρχή δεν νιώσαμε ότι θα μας επηρέαζε. Το φέραμε από εδώ, το φέραμε από κει, προσπαθήσαμε να ζυγίσουμε τα υπέρ και τα κατά και τελικά αποφασίσαμε να "ενδώσουμε". Αποφασίσαμε παράλληλα να βάλουμε μία άνω τελεία στο Pin Project αναβάλλοντας μεν την άφιξη μας στην Ελλάδα επ' αόριστον και έτσι τη συνέχεια σε Ασία ή Αμερική, έχοντας όμως την ευκαιρία να επισκεφτούμε τις γειτονικές Ρουάντα, Ουγκάντα και Κένυα σε ύστερο χρόνο.

Έτσι λοιπόν, την Πέμπτη (30/10) αναχωρήσαμε για Saadani με μία παράκαμψη στο Miseni όπου η τανζανική οικογένεια, μας περίμενε διακαώς. Όλο το προηγούμενο διάστημα, ο Mzee Sefu είχε κάνει αρκετά τηλέφωνα στον Κώστα ρωτώντας για εμάς και απορούσε που είχαμε χαθεί. Καταχάρηκαν μόλις μας είδαν και μάλιστα νόμιζαν ότι είχαμε πάει για να κάτσουμε πάλι κανά δυο εβδομάδες. Στεναχωρήθηκαν μόλις τους είπαμε ότι είμαστε περαστικοί με κατεύθυνση το Saadani και ομολογουμένως μας έκαναν να αισθανθούμε κάπως άσχημα αν και τους εξηγήσαμε ότι πλέον θα είμαστε γειτονάκια και ότι θα μπορούμε να επικοινωνούμε τακτικά. Η Mama Tuma μαγείρεψε για όλους ugali με φασόλια και ξεχωριστά chapatti για τον Νίκο κάνοντας μας να θυμηθούμε την εξαιρετική φιλοξενία και αγάπη με την οποία μας είχαν περιβάλλει όταν πρωτοπήγαμε στο "σπιτικό" τους.

Maisha Safari Camp

Παρασκευή πρωί (01/11) είχαμε ραντεβού στο Maisha Camp. Η έκταση ήταν πολύ μεγάλη και ο φίλος μας αρέσκονταν να απολαμβάνει τα ηλιοβασιλέματα που χάνονταν μέσα στη σαβάνα του πάρκου με τους επισκέπτες του από το Safari Lodge. Maisha σημαίνει "ζωή" στα Swahili και αυτό ήταν το όνομα που είχε επιλέξει ο Κώστας για το συγκεκριμένο μέρος. Η τοποθεσία ήταν ιδανική αφού ήταν εκτός των διοικητικών ορίων του πάρκου κάτι που σημαίνει ότι οι επισκέπτες (ντόπιοι και ξένοι) δε θα επιβαρύνονταν με τις τιμές εισόδου για το πάρκο. Από την άλλη, ίχνη από ελέφαντες, καμηλοπαρδάλεις, μπαμπουίνους και διάφορες αντιλόπες ήταν παντού ενώ παράλληλα ένας τεράστιος νερόλακκος στα αριστερά του μελλοντικού κάμπινγκ υποσχόταν άφθονη δραστηριότητα κυριολεκτικά στα πόδια των επισκεπτών. Γενικότερα, οι προϋποθέσεις ήταν εξαιρετικές για έναν πολύ ωραίο χώρο μέσα στη φύση όπου ο επισκέπτης θα μπορούσε να ξεκουραστεί και να χαλαρώσει ενώ ταυτόχρονα ένα πλήθος δραστηριοτήτων εγγυόνταν γεμάτες από εμπειρίες αποσκευές κατά την αναχώρηση.

Εν τω μεταξύ, στην παρέα είχε προστεθεί και ο Anton, ένας νεαρός Τανζανός τον οποίο ο Κώστας αποφάσισε να μας συντροφεύει κατά τη διάρκεια της παραμονής μας στο Saadani. Ο Anton ήταν απόφοιτος κολλεγίου με πτυχίο στα τουριστικά (μεγάλη υπόθεση για αφρικανό), είχε ταξιδέψει μέσω προγραμμάτων ανταλλαγής φοιτητών σε Καναδά και Κένυα (πολύ μεγάλη υπόθεση για αφρικανό) και ήταν στη φάση που έψαχνε για σοβαρή δουλειά με καλές απολαβές σε επιχείρηση λευκού φυσικά (πάρα πολύ μεγάλη υπόθεση για αφρικανό). Το σκεπτικό ήταν να δοκιμαστεί εθελοντικά κατά την πρώτη φάση της κατασκευής και στη συνέχεια να αποτελέσει μόνιμο στέλεχος του κάμπινγκ μιας και οι σπουδές του σχετικά με τον τουρισμό, η γνώση αγγλικών και η μέχρι τώρα εμπειρία του θεωρούσαμε ότι θα βοηθούσαν αρκετά.

Η κατασκήνωσή μας

Ο Anton μαγειρεύει στη φωτιά

Παρέα με τον Anton, στήσαμε την κατασκήνωσή μας (και οι τρεις θα μέναμε σε σκηνές εδάφους εδάφους με τη Φιφίκα να παροπλίζεται ένεκα που με το Ζήκο θα χρειαζόταν να κάνουμε καθημερινά δρομολόγια στο χωριό) ενώ τα παιδιά από το "αδελφό" Safari Lodge μας έφεραν μία δεξαμενή νερού και μία αυτοσχέδια ντουζιέρα για τις ανάγκες μας. Όσον αφορά το νερό, αυτό θα μπορούσαμε να το παίρνουμε απευθείας από το ποτάμι του χωριού, όπως δηλαδή έκανε όλο το χωριό, ενώ το φαγητό ήταν κατεξοχήν αφρικανικό. Από το Dar, φρόντισαν και μας έστειλαν αλεύρι για ugali, αλεύρι για chapatti, ρύζι, φασόλια και ζάχαρη ενώ νωπά λαχανικά, φρέσκα θαλασσινά και λοιπά χρειώδη μπορούσαμε να προμηθευόμαστε από το Saadani.

Ιχνηλατώντας το χώρο

Όχι έτσι.. γιουβέτσι

Το πρώτο σκέλος της αποστολής μας ήταν να "διαβάσουμε" το χώρο και να κάνουμε την αρτιότερη χωροταξία έτσι ώστε όλα να είναι σχεδιασμένα με τέτοιο τρόπο που να υπηρετούν τον επισκέπτη, να τον κάνουν να αισθάνεται σαν το σπίτι του, δε θα είναι πολύ ακριβά και τελικά θα τον κάνουν να φεύγει με τις καλύτερες εντυπώσεις. Από ανάγκη και όχι από επιλογή, ο χώρος θα ήταν 100% οικολογικός. Λόγω απουσίας ηλεκτρικού, η κατασκευή σταθμού παραγωγής ενέργειας με φωτοβολταϊκά πάνελ ήταν μονόδρομος ενώ και οι τουαλέτες θα ήταν βιολογικές με χώμα και πριονίδι (ή στάχτη) για την παραγωγή κόμποστ. Παράλληλα, προκειμένου να αποφύγουμε την κατασκευή δεξαμενής λυμάτων, η χρήση βιοδιασπώμενων σαμπουάν, αφρόλουτρων και υγρών καθαρισμού στα λουτρά, την κουζίνα και τον κοινόχρηστο χώρο των campers και η συνεπακόλουθη φυσική κατεργασία και φιλτράρισμα των "βρώμικων νερών" μέσα από μία αυτοσχέδια "λεκάνη" γεμάτη ρίζες από μπαμπού θα το καθάριζαν και θα το διοχέτευαν πίσω στη μητέρα φύση, κάνοντας τη ζωή μας πιο εύκολη και το χώρο της κατασκήνωσης φυσική συνέχεια του πάρκου και όχι εστία μόλυνσης και εκμετάλλευσης. Κι όλα αυτά με βασικό γνώμονα, μία υγιή και βιώσιμη επένδυση από τη μεριά του "αφεντικού", ο οποίος ασφαλώς και δεν ήθελε να πετάξει τα λεφτά του αλλά να συνδυάσει το όραμά του για προστασία και σεβασμό της φύσης με τον οικονομικό προσανατολισμό ενός τέτοιου έργου.

Ηλιοβασίλεμα στο πάρκο του Saadani

Κατά τη διάρκεια της παραμονής μας στο χώρο του Maisha Camp και το εθνικό πάρκο του Saadani, κάναμε καθημερινούς περιπάτους ειδικά τα απογεύματα όπου τα ζώα ήταν περισσότερο δραστήρια ενώ τα δραματικά ηλιοβασιλέματα έδιναν ξεχωριστό χρώμα στην πράσινη σαβάνα που χανόταν στα πέρατα του πάρκου. Reedbucks, bushbucks (είδη αντιλόπης) και μπαμπουίνοι ήταν στο καθημερινό πρόγραμμα ενώ 2 φορές εντοπίσαμε καμηλοπαρδάλεις να περνούν περίπου 800 μέτρα από την κατασκήνωσή μας. Ένα βράδυ μάλιστα είχαμε την τύχη να ακούσουμε live κυνήγι λιονταριών με αντιλόπες σε πολύ κοντινή απόσταση. Ο Νίκος και ο Anton ξύπνησαν από τους βρυχηθμούς των λιονταριών και το ποδοβολητό των reedbucks και το επόμενο πρωινό διηγούνταν στην Γεωργία τους ήχους της φύσης. Κι αν το κυνήγι εκείνη τη νύχτα ήταν συναρπαστικό, ακόμα πιο συναρπαστική έγινε η αμέσως επόμενη βραδιά όταν ξυπνήσαμε πάλι από τους βρυχηθμούς λιονταριών τα οποία αυτή τη φορά ήταν σε απόσταση αναπνοής από τις σκηνές μας.

Ίχνη από τους νυχτερινούς μας
επισκέπτες!

Ρίγος, δέος, ένταση και η αδρεναλίνη στα κόκκινα. Μόνο έτσι μπορούμε να περιγράψουμε αυτό το συναίσθημα και πάλι δεν το αποδίδουμε πλήρως. Προσωρινό καταφύγιο βρήκαμε στο Ζήκο όπου και παραμείναμε κλειδωμένοι για περίπου 2 ώρες απολαμβάνοντας εκ του ασφαλούς τα "στοιχεία" της φύσης ενώ στο μίνι βραδινό σαφάρι που κάναμε, δεν καταφέραμε να εντοπίσουμε τα αιλουροειδή, παρά μόνο καμιά δεκαριά reedbucks σε κατάσταση συναγερμού. Το επόμενο πρωί εντοπίσαμε τα ίχνη των επισκεπτών μας στα 10 μέτρα από τις σκηνές! Πείτε μας τρελούς, πείτε μας αφελείς, πείτε μας χαζά παιδιά-χαρά γεμάτα, εμείς το καταευχαριστηθήκαμε έχοντας τυφλή εμπιστοσύνη στη φύση και στα ένστικτά της και προσθέτοντας μία ακόμα μοναδική εμπειρία στη μέχρι τώρα περιπλάνησή μας. Αλλά για σταθείτε.. Εδώ και 20 μήνες έχουμε γυρίσει τη μισή Αφρική, έχουμε επισκεφτεί 5 εθνικά πάρκα και "γάτα" δεν έχουμε δει ούτε για δείγμα. Μήπως αυτή η εμπειρία ήταν πολύ πιο δυνατή από μία φωτογραφία με τα λιονταράκια να χάσκουν σε κατάσταση νιρβάνας; Μήπως τελικά αυτό το "ξυπνητήρι" δεν πρόκειται να το ξεχάσουμε ποτέ;

Τις 20 ημέρες της παραμονής μας, εκτός από το overdose από ρύζι με φασόλια, την καθημερινή μάχη με τα κουνούπια μετά το σούρουπο (μπορείτε να καταλάβετε ποιος ήταν ο χαμένος) και τις τακτικές μεταμεσονύχτιες επισκέψεις του "βασιλιά της ζούγκλας" και της παρέας του, ασχοληθήκαμε επισταμένως με όλο το σχεδιαστικό κομμάτι, μετρήσαμε και μαρκάραμε όλες τις περιοχές και ζώνες, προσπαθήσαμε να υπολογίσουμε με τη μέγιστη δυνατή ακρίβεια όλα τα πιθανά σενάρια και ανάγκες τα οποία δυνητικά απέρρεαν από το συγκεκριμένο χώρο και αρκετές φορές περπατούσαμε με τα μάτια κλειστά προσπαθώντας απλά να το δημιουργήσουμε στο μυαλό μας. Το μοναδικό που μας έλειπε ήταν πλέον οι οικονομικές προσφορές από τους εργολάβους, ο καταρτισμός του προϋπολογισμού και η αποδοχή του από το μεγάλο "αφεντικό" και η έναρξη των εργασιών.

Τι κάνουμε μάνα μου;;

Όλο αυτό το διάστημα και έχοντας την πολυτέλεια του χρόνου, καθίσαμε και ζυγίσαμε ξανά και ξανά το ταξίδι που αφήναμε πίσω και το νέο "ταξίδι" που επιχειρούσαμε να ξεκινήσουμε. Από τη μια το αληταριό και η ανεξαρτησία και από την άλλη η δουλειά των ονείρων σου. Από τη μία η περιπέτεια που εγγυάται το άγνωστο και από την άλλη η περιπέτεια που φέρνει μια επιχειρηματική πρωτοβουλία, με την καθεμιά να αφήνει πάντα τη γνωστή γλυκόπικρη γεύση στο τέλος. Από τη μία η καθημερινή περιπλάνηση κι από την άλλη η καθημερινή συναναστροφή με ντόπιους για τη δημιουργία κάτι μεγάλου. Από τη μία η "αβεβαιότητα" που συνεπάγεται η ανεξαρτησία και από την άλλη η "σιγουριά" που εγγυάται μια απασχόληση. Μήπως το κάναμε να φαίνεται δύσκολο; Μήπως τελικά ήταν πιο απλό από ότι νομίζαμε; Ειλικρινά δεν ξέρουμε.. Αυτό που σίγουρα ξέρουμε είναι ότι δεν αξιώνουμε από κανέναν να μας καταλάβει ή να μπει στη θέση μας κι ας ακούγεται σαν ειρωνεία. Γιατί όταν καταφέρνεις να γίνεις δούλος των επιλογών σου, υπηρέτης των επιρροών σου και ακόλουθος των προτεραιοτήτων σου έχοντας προκαλέσει τόσες φορές την τύχη σου που στο τέλος καταντάς γραφικός, τότε δεν υπάρχει κανείς που θα σου δώσει τη λύση. Ή μάλλον υπάρχει; Στην περίπτωση μας, τη λύση έδωσε ο ίδιος ο Κώστας και ένα "πνεύμα" που ακούει στο όνομα Άγγελος (τυχαίο;) και μπορεί να διαβάζει το "καλό" και το "κακό" στις ψυχές μας. Αμφότεροι δεν έκαναν τίποτα παραπάνω από το να είναι ο εαυτός τους κάνοντάς μας να δούμε το "καλό" μας τη δεδομένη στιγμή.

Τελικά, το Pin Project κατέβασε χειρόφρενο και αποφασίστηκε να συνεχίσει την περιπλάνησή του στον κόσμο, πιστό στο αρχικό μας όραμα να εξερευνήσουμε και να ανακαλύψουμε πρώτα τους εαυτούς μας και μετά τους συνανθρώπους μας ανεξαρτήτου χώρας, φυλής, θρησκείας, χρώματος και μορφωτικού επιπέδου.

Η οροσειρά των Usambara

Το Σάββατο (30/11) αποχαιρετήσαμε τον Κώστα και τον Bakari, τους ευχαριστήσαμε θερμά για την φιλοξενία και την εμπιστοσύνη που μας έδειξαν και αναχωρήσαμε από το Dar es Salaam, με κατεύθυνση βόρεια προς το Lusotho και τα βουνά Usambara. Το σαββατοκύριακο το περάσαμε μέσα σε έναν τροπικό παράδεισο σπάνιας βιοποικιλότητας σε υψόμετρο 1400 μέτρα, στην δυτική πλευρά της οροσειράς των Usambara. Το βραδάκι εννοείται πως χρειαστήκαμε πυτζαμούλες αλλά το πρωινό τοπίο μας επιβράβευσε και με το παραπάνω.

Όλα τα λεφτά στο πράσινο!

Στο κάμπινγκ που κατασκηνώσαμε, λειτουργούσε και ένα μικρό παντοπωλείο με τοπικά προϊόντα δικής τους παραγωγής. Το τυρί και το ζυμωτό ψωμί θα κάνουμε καιρό να το ξεχάσουμε και σε συνδυασμό με τις φρέσκες ντομάτες που ψωνίσαμε από την τοπική αγορά του κοντινού χωριού του Irente, μπορείτε να καταλάβετε τι vegeterian τσιμπούσι ακολούθησε!

Τη Δευτέρα (02/12) αναχωρήσαμε για πιο βόρεια και συγκεκριμένα για το Moshi, μία αρκετά μεγάλη πόλη, η οποία βρίσκεται στους πρόποδες του Kilimanjaro και αποτελεί βασικό ορμητήριο για όσους τους περισσεύουν 1500 δολάρια και επιθυμούν να σκαρφαλώσουν στο ψηλότερο βουνό της Αφρικής. Όχι μόνο δεν είδαμε την χιονισμένη κορυφή του περίφημου όρους λόγω πυκνού νέφους αλλά δυστυχώς δεν καταφέραμε να βρούμε και κάμπινγκ να μείνουμε (πρώτη φορά μας έτυχε να βρίσκουμε δύο κάμπινγκ και να μας λένε ότι είναι γεμάτοι!!). Έτσι συνεχίσαμε προς Arusha, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Τανζανίας, η οποία αποτελεί βασικό ορμητήριο για σαφάρι στο διάσημο πάρκο του Serengeti και τον κρατήρα του Ngorongoro όπου και διανυκτερεύσαμε δειπνίζοντας με το ζυμωτό ψωμί, το τυρί και τις ντομάτες που μας είχαν περισσέψει από το Irente.

Τις επόμενες δύο ημέρες καλύψαμε περίπου 1000 χλμ και με δύο στάσεις σε δύο αδιάφορες μικρές κωμοπόλεις (Singida και Kahama), την Πέμπτη (5/12) φτάσαμε στα σύνορα της Τανζανίας με Ρουάντα στο Rusumo.

Ακόμα αναρωτιόμαστε πως θα ήταν η ζωή μας αν δεν είχαμε ξεκινήσει αυτό το ταξίδι, αν δεν είχαμε αφήσει πίσω μας τη μίζερη καθημερινότητα κι αν δεν είχαμε αποδράσει από τη γυάλα. Η πραγματικότητα που ζούμε, φροντίζει να μας δίνει σοφές απαντήσεις και να μας περνάει σημαντικά μηνύματα. Εδώ που έχουμε φτάσει, δεν μπορούμε να ζητήσουμε περισσότερα. Θα ήταν αχαριστία άλλωστε.. Μήπως τελικά ήρθε καιρός να βάλουμε νέους στόχους;

Πολύ ανανάς ρε παιδί μου

Μας άρεσε: Οι φρέσκοι ανανάδες που φάγαμε στο Gongo κατευθείαν απο το χωράφι στο μαχαίρι μας, οι φρέσκες γαρίδες-γίγας που φάγαμε στο Saadani κατευθείαν από τα δίχτυα στη σχάρα μας και τα παράγωγα ζύμης (mandazi & chapatti) θα μας λείψουν πραγματικά. Επίσης, το ιστορικό κέντρο της Stone Town ήταν εντυπωσιακό στο σύνολό του σε συνδυασμό με τις τοπικές γεύσεις και αρώματα. Τέλος, το γεγονός ότι μπήκαμε στη διαδικασία να μάθουμε KiSwahili και μέχρις ενός σημείου επικοινωνούσαμε ικανοποιητικά με τους ντόπιους, μας εξέπληξε θετικά. Σε όλες τις χώρες μαθαίνουμε τα προκαταρκτικά για την βασική επικοινωνία με τους ντόπιους, αλλά αυτή τη φορά κάναμε ένα βήμα παραπάνω, και μας άρεσε!

Δάσος από μανγκρόβιες
καταλήγει στον ωκεανό, στο
πάρκο του Saadani

Δεν μας άρεσε: Η εμπορευματοποίηση των πάντων, όλοι ανεξαιρέτως οι Τανζανοί οδηγοί και τα σαμαράκια σε όλους τους δρόμους και η Swahili ραθυμία σε βαθμό υπερβολής ιδιαίτερα από τους ανθρώπους του Saadani μας άφησαν πικρή γεύση. Επίσης, αυτό που κανείς δεν αναφέρει για την Τανζανία είναι το τεράστιο εύρος διαφορετικών προορισμών εξαιρουμένων των εθνικών πάρκων. Οι λίμνες Βικτώρια, Ταγκανίκα και Μαλάουι ως μέρος του Μεγάλου Τεκτονικού Ρήγματος (Great Rift Valley) που βρέχουν τη χώρα απο τρεις πλευρές, τα εξωτικά νησιά Pemba και Mafia, τα τροπικά δάση στο βορά και ο καταγάλανος Ινδικός γεμάτος μανγκρόβιες και κοραλλιογενείς υφάλους μένουν έξω από τις διαφημιστικές καμπάνιες των πρακτορείων και το μόνο που προωθείται είναι τα σαφάρι! Η τελευταία παρατήρηση, δεν είναι ότι μας χάλασε ιδιαίτερα αλλά κρίμα δεν είναι;

Χωρίς λόγια

Είδαμε: 1. Την εντυπωσιακότερη ανατολή φεγγαριού σε συνδυασμό με την παλίρροια και τις τανζανικές πιρόγες να "κεντούν" την αντανάκλαση της σελήνης  στην παραλία του Kigombe. Magnifique!

2. Εκτεταμένη αποψίλωση σε μεγάλο βαθμό για την παραγωγή ξυλοκάρβουνου. Λογικό δεν είναι όμως αν ο άλλος είναι αγράμματος και δεν έχει να φάει; Ειλικρινά, δεν μπορούμε να καταλάβουμε γιατί παραπονιούνται οι οικολόγοι και οι απανταχού φυσιολάτρες.


Ακούσαμε: 1. Μετά τη Ζιμπάμπουε, ένας ακόμα αφρικανός αποκάλεσε τον Νίκο "βουσμάνο". Κι αν η πρώτη φορά ακούστηκε σαν κακόγουστο αστείο (επειδή δεν έχουμε λογαριασμό στο facebook), τη δεύτερη φορά ήταν πιο σουρεαλιστικό κι από πίνακας του Νταλί. Ο λόγος; Επειδή περάσαμε 20 μέρες κατασκηνώνοντας στο Maisha Camp, παίρνοντας νερό από το ποτάμι, μαγειρεύοντας στη φωτιά και έχοντας επαφές στενού τύπου με λιοντάρια. Τιμή μας!

2. Ο βρυχηθμός του λιονταριού μπορεί να ακουστεί 8 χλμ μακριά. Στην περίπτωσή μας, τα λιονταράκια ήταν στα 10 μέτρα και αυτός ήταν ο πιο συναρπαστικός ήχος της ζωής μας. Δεν ξέρουμε αν πεινούσαν ή όχι αλλά μάλλον δε θα μάθουμε ποτέ..

3. Οι Swahili αποκαλούν τους λευκούς mzungu και τα πιτσιρίκια του Saadani μας κυνηγούσαν αλαλάζοντας το "χρώμα" μας, σε κάθε μας επίσκεψη στο χωριό.



Μέση τιμή πετρελαίου: 1 ευρώ

Τοπικό νόμισμα: Tanzanian Shilling - Ισοτιμία: 1 ευρώ ≈ 2.100 TSH

Η καθημερινότητα στους
δρόμους της Τανζανίας

Οδήγηση στην Τανζανία: Αν υπάρχει μία χώρα στην οποία φοβηθήκαμε κατά τη διάρκεια της οδήγησης, αυτή είναι η Τανζανία. Οι οδηγοί φορτηγών και λεωφορείων είναι απλά οι χειρότεροι που έχουμε συναντήσει με τις ταχύτητες που έπιαναν και τις προσπεράσεις που έκαναν να ξεπερνούν τα όρια της βλακείας (ως γνωστόν η βλακεία είναι αήττητη) ενώ σε όλες μας τις διαδρομές συναντούσαμε τροχαία, λεωφορεία εκτός δρόμου και νταλίκες σταματημένες λόγω βλάβης. Η τροχαία από την άλλη, το μοναδικό που έκανε ήταν να προσπαθεί να αρμέξει όλους τους ταλαίπωρους παίζοντας με "νεροπίστολα". Μας σταμάτησαν συνολικά 7 φορές. Σε τέσσερις περιπτώσεις πήγαν να μας χρεώσουν υπερβολική ταχύτητα όταν με όριο τα 50 χλμ/ω,  τα speed guns μας έπιασαν να "τρέχουμε" με 59, 56, 61 και 67 χλμ/ω (την τέταρτη φορά δεν υπήρχε καν ταμπέλα). Αφού σταματούσαμε τα γέλια, αρχίζαμε το γνωστό τροπάριο και στο τέλος γινόμασταν μέχρι και φιλαράκια. Σε μία περίπτωση, το γεγονός ότι απολογηθήκαμε σε άπταιστα Swahili, έκανε τον τροχονόμο να γελάσει δυνατά πριν μας αφήσει να φύγουμε ενώ σε ένα άλλο μπλόκο η φαντασία μας οργίασε όταν ο ανένδοτος μπάτσος εισέπραξε απάντηση του τύπου: δεν έχουμε μετρητά, έχεις μηχάνημα να σε πληρώσουμε με κάρτα; Δεν ξέρουμε αν το έχαψε ή έδειξε επιείκεια αλλά εμείς μια φορά δεν δώσαμε φράγκο. Παρ' όλα αυτά, το γεγονός ότι οδηγούν τόσο άναρχα τους έχει κάνει να αναπτύξουν ένα ιδιαίτερο σύστημα επικοινωνίας το οποίο είναι απαραίτητο αν θες να επιβιώσεις οδηγώντας ανάμεσά τους. Πχ, όταν ο μπροστινός σου ανάψει δεξί φλας, σημαίνει ότι μπορείς να προσπεράσεις ενώ αν ανάψει αριστερό, αυτό σημαίνει ότι μένεις εκεί που είσαι. Το ίδιο ισχύει αν σε προειδοποιήσει ο απέναντι με τα αντίστοιχα σινιάλα και απλά φανταστείτε ότι τα φλας αναβοσβήνουν συνέχεια δίνοντας ρυθμό στην οδήγηση και κρατώντας το ενδιαφέρον αμείωτο. Τέλος, οι έντονοι συνεχόμενοι προβολείς σημαίνουν πάντα ατύχημα και όχι τροχαία ενόψει ενώ τα πεσμένα φύλλα και κλαριά στο δρόμο για τουλάχιστον ένα χλμ πριν, "σηματοδοτούν" σταματημένη νταλίκα λόγω βλάβης ή τροχαίο και άρα διακοπή κυκλοφορίας στο ρεύμα σου. Το τελευταίο είναι χαρακτηριστικό σε ολόκληρη την Αφρική και αποτελεί παράλειψή μας που δεν το έχουμε αναφέρει τόσο καιρό. Απλά στην Τανζανία, το φαινόμενο ήταν πολύ έντονο και συνεχόμενο. Εκτός των άλλων, η οδήγηση ήταν ιδιαίτερα κουραστική για έναν επιπλέον λόγο: τα σαμαράκια. Δεν κάνουμε λόγο για ένα δύο σαμαράκια στο κέντρο της πόλης ή στην είσοδο κάποιου χωριού. Μιλάμε για όλους τους τύπους, μικρά, μεγάλα, μακρουλά, συνεχόμενα, ψηλά, κοντά σαμαράκια σε όλη την επικράτεια, σε κάθε χωριό, πόλη, κωμόπολη ακόμα και σε χωματόδρομους σε τέτοιες δόσεις που στο τέλος σου κουρέλιαζαν τα νεύρα.

Ποδόσφαιρο=Θρησκεία

Τέλος, ιδιαίτερη μνεία θα πρέπει να κάνουμε στα βασικά μεταφορικά μέσα της χώρας. Τα dalla dalla είναι τα combi/mini bus που έχουμε συναντήσει σε όλες τις χώρες και τα οποία κυκλοφορούν στοιβαγμένα από ανθρώπους και πράγματα σταματώντας και ξεκινώντας κατά το δοκούν. Η ονομασία τους αποδίδεται στην κατάχρηση της λέξης dolar, την οποία οι Αφρικανοί προφέρουν βλάχικα ως dalla μιας και όταν πρωτοβγήκαν στην κυκλοφορία, το κόμιστρο ήταν ένα δολάριο. Τα phiki phiki είναι τα κλασσικά κινέζικα παπιά (μετά τη Γουινέα, η Τανζανία είναι άλλη μία χώρα όπου ο Κινέζος έχει κάνει τρελές πωλήσεις "δημιουργώντας" στην ουσία μία νέα κατηγορία ΜΜΜ) και χρησιμοποιούνται ως ταξί για μικρότερες αποστάσεις, συνήθως παίρνουν ένα άτομο μαζί με τον οδηγό αλλά στην ανάγκη πάνε και τρικάβαλο και το κόμιστρο το συμφωνείς πριν την αναχώρηση. Ονομάζονται έτσι από τον χαρακτηριστικό ήχο της εξάτμισης. Στατιστικό: 7/10 Τανζανούς έχουν υπάρξει θύματα τροχαίου οδηγώντας phiki phiki. Τέλος, τα bajaj είναι τα γνωστά τρίκυκλα tuk tuk με θέσεις για 2-3 επιβάτες στο πίσω μέρος και μουσαμά να καλύπτει ολόκληρο το όχημα. Και σε αυτή την περίπτωση, το κόμιστρο συμφωνείται εξαρχής ενώ την ονομασία τους αντλούν από την Ινδική εταιρία που πραγματοποίησε πρώτη εισαγωγές στη χώρα του εν λόγω οχήματος.

Αυτό θα πει
αναδιάρθρωση!

Αυτοκίνητο: Πολύ off road δε χρειάστηκε να κάνουμε και σε γενικές γραμμές ο Ζήκος τα πήγε μια χαρά. Λίγη λάσπη στο δρόμο προς Gongo δε στάθηκε ικανή να κολλήσουμε παρά μόνο να γλιστρήσουμε εκτός αλλά πέραν τούτου ουδέν πρόβλημα. Οι βροχές του Νοεμβρίου μας βρήκαν στο Saadani και σε ορισμένα κομμάτια άμμου με μπόλικο νερό χρειαζόταν υποχρεωτικά τετρακίνηση αλλά και πάλι μιλάμε για αποστάσεις ρουτίνας που κάναμε κάθε μέρα προς το χωριό. Κατά τ' άλλα, αλλάξαμε λάδια και φίλτρο πριν αναχωρήσουμε από Dar. Τέλος, στην Τανζανία και την Unguja συναντήσαμε αμέτρητα αδερφάκια του Ζήκου (Vitara, Grand Vitara και New Grand Vitara) και γενικώς ήταν μία χώρα με τρελές πωλήσεις από την ιαπωνική εταιρία. Στα της "δίαιτας" που έχουμε ξεκινήσει από Ζάμπια, τελικά καταφέραμε να πουλήσαμε τη δεύτερη ρεζέρβα που κουβαλούσαμε, κάνοντας τον Ζήκο ακόμα πιο ελαφρύ από τότε που ξεκίνησε. Πλέον, ταξιδεύουμε με τα απολύτως απαραίτητα (λέμε τώρα).




Πατήστε εδώ για τις φωτογραφίες