The Mozambican Pin

Ν. ΑΦΡΙΚΗ & ΜΟΖΑΜΒΙΚΗ (Πέμπτη 21 Μαρτίου – Τρίτη 9 Απριλίου 2013)

Οι πινέζες μας: Upington, Vryburg, Pretoria, Techobanine, Maputo, Xai Xai, Tofo, Vilanculos, Magaruque Island, Chidenguele 
 

Παραλία Tachobanine

Ponta do Ouro – Namaacha: Από τον Ατλαντικό στον Ινδικό, από τη Ναμίμπια στη Μοζαμβίκη (μέσω Νότιας Αφρικής) και από γερμανική σε πορτογαλική αποικία, συνεχίσαμε να γράφουμε τη δική μας πινεζοϊστορία και γεμίσαμε έτσι τις "κάρτες μνήμης" του μυαλού μας με νέες γεύσεις, εμπειρίες, εικόνες και παραστάσεις. Τα 1.765 χλμ ήταν αρκετά για να πάρουμε μία καλή γεύση του τι εστί Μοζαμβίκη, να θυμηθούμε το πραγματικό αφρικανικό πρόσωπο που τόσο μας είχε λείψει και να κάνουμε μερικές θλιβερές διαπιστώσεις και συγκρίσεις (αρχίστε να κάνετε συνειρμούς).

 

Δημοτικό κάμπινγκ στο Upington

Το μεσημέρι της Πέμπτης (21/03) πατήσαμε για δεύτερη φορά νοτιοαφρικάνικο έδαφος και το απογευματάκι φτάσαμε στο Upington όπου και κατασκηνώσαμε μέχρι και την Κυριακή (24/03). Το κάμπινγκ, παρ’ όλο που ήταν δημοτικό σκαρφάλωσε αμέσως στο TOP-5 μας και μας επέτρεψε να ξεκουραστούμε επαρκώς, να κάνουμε τις μπουγάδες μας και να σχεδιάσουμε τη συνέχεια έχοντας κλείσει έναν κανονικό κύκλο τον τελευταίο ενάμιση μήνα (στο Upington είχαμε σταματήσει για ανεφοδιασμό κατά την άνοδο προς Μποτσουάνα). Λεσότο, Σουαζιλάνδη και Μοζαμβίκη ήταν οι επόμενοι προορισμοί -κατά τη σειρά γραφής- και η μοναδική εκκρεμότητα ήταν η βίζα για το Λεσότο. Η απόσταση μέχρι την πρωτεύουσα Πρετόρια ήταν μεν απαγορευτική (έξτρα καμιά 400αρια χλμ) αλλά πιο απαγορευτική ήταν η τιμή της βίζας την οποία μόλις τη μάθαμε αρχίσαμε να τσιμπιόμαστε. Για ένα κράτος το οποίο είναι κατά τι μεγαλύτερο από την Πελοπόννησο, οι μάγκες αξίωναν 80 περίπου ευρώ έκαστος. Και το χειρότερο; Οι μισοί δυτικοευρωπαίοι δεν χρειάζονται βίζα! Βάζοντας κάτω τα οικονομικά μας (τα οποία η αλήθεια είναι ότι όσο πάνε και λιγοστεύουν), παίρνοντας το και λίγο εγωιστικά-πατριωτικά (οι φτωχοί Έλληνες θα κάνουν "μάγκες" τις διεφθαρμένες κυβερνήσεις με τον τεράστιο φυσικό πλούτο;;;) και λαμβάνοντας υπόψιν το γεγονός ότι δε χρειάζεσαι παραπάνω από 3-4 ημέρες για να γυρίσεις όλη τη χώρα, αποφασίσαμε να προσπεράσουμε το μοναδικό, περίκλειστο από μία χώρα, κράτος (βασίλειο για την ακρίβεια) στον κόσμο.

Μουσακάς & focaccia από τη
Γεωργία στην Πρετόρια

Επόμενος σταθμός, λοιπόν, αποφασίσαμε να είναι η Σουαζιλάνδη αλλά για μία ακόμα φορά το πλάνο άλλαξε εν μία νυκτί. Και εξηγούμαστε.. Η νοτιοαφρικανή "αδερφή" μας Sam από το Struisbaai, μαζί με τα αδέρφια Yolanda & Heindri που επίσης είχαμε γνωρίσει τα Χριστούγεννα (είχαν "κατέβει" για διακοπές από Πρετόρια όπου κατοικούν μόνιμα) και άλλους φίλους τους, είχαν προγραμματίσει να κάνουν Πάσχα (Καθολικών) σε ένα καταδυτικό θέρετρο νότια του Maputo και μάλιστα όταν τους αποχαιρετούσαμε το Γενάρη, είχαμε αφήσει ένα παράθυρο ανοικτό. Το μέλλον κανείς δεν μπορεί να το προβλέψει αλλά μπορείς κάλλιστα να επηρεάσεις τη δική σου πορεία. Στροφή λοιπόν προς βορά (διανυκτέρευση σε ένα αδιάφορο κάμπινγκ στο Vryburg), τριήμερη στάση (25-27/03) στην Πρετόρια στο σπίτι της Yolanda (εξαιρετικό παιδί, μεγαλοστέλεχος σε Αυστραλέζικη εταιρία συμβούλων), έκπληξη στην Sam (την περιμέναμε στο αεροδρόμιο μαζί με τον Heindri και έπαθε την πλάκα της μετά από δύο μήνες που είχε να μας δει) και κατεύθυνση προς νότο και σύνορα με Μοζαμβίκη.

Off road στη Νότια Μοζαμβίκη

Λίγο μετά τα μεσάνυχτα της Πέμπτης (28/03), ξεκινήσαμε κομβόι 6 αυτοκίνητα να καλύψουμε μία απόσταση 660 χλμ προκειμένου να είμαστε στα σύνορα όσο πιο νωρίς γινόταν έτσι ώστε να αποφύγουμε το συνωστισμό των ταξιδιωτών του Πάσχα. Τραβηγμένο το σενάριο (φεύγεις που φεύγεις για διακοπές, δεν είναι ανάγκη να "σκοτωθείς" στην οδήγηση) αλλά μιας και εμείς απλά ακολουθούσαμε, δεν είχαμε λόγο να αλλάξουμε το σχέδιο. Ο καημένος ο Ζήκος που πάνω από 70 χλμ/ώρα δεν είχε πατήσει εδώ και ένα χρόνο, ίδρωσε να φτάσει τα 100 και πραγματικά με δυσκολία καταφέρναμε να προλαβαίνουμε τους υπόλοιπους με τους οποίους μετά από μισή ώρα οδήγησης όχι μόνο τους χάσαμε αλλά πλέον τους συναντούσαμε στα βενζινάδικα. Εκείνοι είχαν φουλάρει, είχαν φάει, είχαν πάει την τουαλέτα τους και έφευγαν και εμείς μόλις φτάναμε για να βάλουμε πετρέλαιο και να ξαναφύγουμε στα καπάκια. Μ’ αυτά και μ’ αυτά, φτάσαμε γύρω στη 1 το μεσημέρι στα σύνορα του Kosi Bay από πλευράς Νότιας Αφρικής και ακολούθως στο σταθμό του Ponta Do Ouro από πλευράς Μοζαμβίκης. Λίγο το ψιλόβροχο, λίγο ο κλασσικός χαμός των συνόρων και οι Νοτιοαφρικανοί που τρέχανε σαν τρελοί από γραφείο σε γραφείο, μας πήρε καμιά ωρίτσα να "ψωνίσουμε" τις βίζες μας (πρώτη φορά που ψωνίσαμε απευθείας από τα σύνορα), να βγάλουμε την άδεια προσωρινής κυκλοφορίας και την ασφάλεια του Ζήκου και να επανενταχθούμε στο κομβόι της παρέας. 

Μπανάκι στον Ινδικό ξανά!

Η Γιολάντα (κάτοχος ενός δίπορτου RAV4 χωρίς τετρακίνηση) μας είχε ενημερώσει ότι με το που περνάς τα σύνορα, χρειάζεσαι οπωσδήποτε 4Χ4 καθώς δεν υπάρχει δρόμος παρά μόνο παχιά άμμος. Δεν αγχωθήκαμε μιας και ο Ζήκος θα βρισκόταν και πάλι στο φυσικό του περιβάλλον και μάλιστα λόγω της βροχής δεν χρειάστηκε καν τετρακίνηση. Μετά από μιάμιση ώρα offroad διαδρομής σε μία καταπράσινη τροπική ζούγκλα, φτάσαμε στο κάμπινγκ του Tachobanine όπου θα μέναμε τις επόμενες ημέρες μέχρι και την Κυριακή του Πάσχα. Το κάμπινγκ δεν ήταν τίποτα ιδιαίτερο (για την ακρίβεια ανοργάνωτο και πολύ πρόχειρα στημένο) και ο ιδιοκτήτης του ήταν ένα νούμερο 25 χρονών από την Ολλανδία που δεν μπορούσε να μοιράσει δυο γαϊδάρων άχυρα. Δεν μας χάλασε ιδιαίτερα μιας και ήμασταν κυριολεκτικά μέσα σε τροπικό δάσος και μόλις μερικές δεκάδες μέτρα από έναν υπέροχο Ινδικό. Ο καιρός και τις τέσσερις ημέρες δεν θα λέγαμε ότι μας έκανε όλα τα χατίρια αλλά σε γενικές γραμμές η αμμώδης παραλία ήταν υπέροχη ενώ τα κύματα και τα δυνατά ρεύματα έκαναν το μπάνιο στη θάλασσα διασκεδαστικό. Γνωρίσαμε αρκετό κόσμο και παίξαμε –σε παγκόσμια αποκλειστικότητα!- το νέο παιχνίδι του Heindri. Ο φίλος μας σπουδάζει Σχεδιασμό Παιχνιδιών (ή Game Design) στο Γιοχάνεσμπουργκ και το πρώτο του επιτραπέζιο ήταν ένα απολαυστικό παιχνίδι για ενήλικες που είχε θέμα τη μαφία και η Γεωργία αναδείχθηκε νικήτρια δις! Μπορεί ο Heindri να είναι πρωτοετής αλλά το παιχνίδι που είχε σχεδιάσει με άλλους τρεις συμφοιτητές του, κατά την προσωπική μας άποψη μπορεί άνετα να πουλήσει αρκετές χιλιάδες κομμάτια καθώς συγκεντρώνει όλα τα χαρακτηριστικά ενός άριστα στημένου επιτραπέζιου με ξεκάθαρους κανόνες, στρατηγική σκέψη και ανάλυση, έξυπνα σενάρια και ρόλους που οι ενήλικες λατρεύουν. Και τις δύο φορές που παίξαμε, μας πήρε πάνω από πέντε ώρες για να τελειώσουμε και οφείλουμε να πούμε ότι δεν βαρεθήκαμε σε κανένα σημείο. Ο φίλος μας, υποσχέθηκε να μας στείλει το παιχνίδι και τους κανόνες σε ηλεκτρονική μορφή και όσοι θα θέλατε να δοκιμάσετε κάτι πραγματικά φρέσκο, δεν έχετε παρά να μας στείλετε ένα email. Οι μέρες πέρασαν γρήγορα, οι δύτες της παρέας έκαναν αρκετές βουτιές (όσο ο καιρός το επέτρεπε) και ήπιαν όσο περισσότερο αλκοόλ μπορούσαν (αν νομίζετε ότι στην Ελλάδα πίνουμε τόσο όσο στη ΝΑ, τότε σας συνιστούμε να αναθεωρήσετε πάραυτα) και τη Δευτέρα του Πάσχα, είχε έρθει η ώρα να αποχαιρετίσουμε τους φίλους μας και να συνεχίσουμε την περιήγησή μας στη χώρα προς βορά.

Δυστυχώς, τουριστική βιομηχανία στη Μοζαμβίκη υπάρχει αλλά λόγω του εμφυλίου αλλά και της αποτυχημένης διακυβέρνησης μετά από αυτόν δε θα έλεγες ότι είναι στα επίπεδα Μποτσουάνα ή Ναμίμπια. Οι εξωτικές παραλίες με την κατάλευκη άμμο και τις ατόλες που τονίζει η παλίρροια και η τοπική κουζίνα με τις πορτογαλικές επιρροές μένουν να συγκινούν τον ταξιδιώτη ενώ τα εθνικά πάρκα είναι άδεια και ανοργάνωτα χωρίς καμία επενδυτική πρωτοβουλία που θα προσέλκυε τουρισμό άρα και οργάνωση.

Ο δρόμος προς Μαπούτο

Δευτέρα πρωί (01/04) ξεκινήσαμε για την πρωτεύουσα, το Maputo (Μαπούτο ή Μαπούτου). Η απόσταση ήταν μόλις 112 χλμ αλλά ο δρόμος -για την ακρίβεια ο χωματόδρομος- ήταν τόσο άσχημος που το κάναμε σε 6 ώρες. Από το Catembe, ένα μικρό χωριουδάκι, πήραμε το φέρυ για την πρωτεύουσα και μέσα σε 10 λεπτάκια πατούσαμε το πόδι μας -ή καλύτερα τις ρόδες μας- σε μία φρενήρη μετακομμουνιστική μεγαλούπολη όπου το μεσογειακό ταπεραμέντο -ελέω Πορτογάλων- ήταν διάχυτο στις αγορές και στους δρόμους. Το Maputo, όπως και ολόκληρη η Μοζαμβίκη μας θύμισε αμέσως πραγματική Αφρική (και όλα αυτά που είχαμε δει και βιώσει στη Δυτική Αφρική τους πρώτους μήνες). Πάγκοι με φαγητό και φρούτα παντού, πολύχρωμα κτήρια και αποικιακές κατοικίες, κυκλοφοριακό, ουρές και σταθμευμένα αυτοκίνητα, βουνά από σκουπίδια που σιγοκαίγονταν και μία κυβέρνηση τόσο διεφθαρμένη και προσκολλημένη στην εξουσία που το παραμικρό σημάδι αποσταθεροποίησης θα μπορούσε κάλλιστα να σημάνει δεύτερο εμφύλιο.

Μαπούτο Donwtown

Πριν ακόμα οι Ευρωπαίοι χωρίσουν και κατανείμουν την Αφρικανική γη στη σύνοδο του Βερολίνου (1884-1885) κατά το δοκούν (γνωστό και ως Scramble of Africa), ο Πορτογάλος θαλασσοπόρος Βάσκο ντα Γκάμα είχε προλάβει να εξερευνήσει -και- την ανατολική ακτή που βρέχει ο Ινδικός και να προλειάνει έτσι το έδαφος για τους Πορτογάλους αποίκους που κατέφθασαν στις αρχές του 16ου αιώνα. Μαζί με την Αγκόλα, η Μοζαμβίκη αποτέλεσε μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του ’70, πορτογαλική αποικία και σε συνδυασμό με το αιματοκύλισμα  λόγω του εμφυλίου τα επόμενα 15 χρόνια (1977-1992), δεν άφησαν και πολλά περιθώρια για ανάπτυξη. Ο σημερινός επισκέπτης αντικρίζει μία χώρα που ο μέσος όρος ανάπτυξης μπορεί να κυμαίνεται μεταξύ 6-8% την τελευταία δεκαετία και στηρίζεται κατά κύριο λόγο στην γεωργία, τη χημική βιομηχανία και τα πλούσια φυσικά κοιτάσματα σε αέριο που ανακαλύφθηκαν μόλις πέρυσι (και για να κάνετε τις συγκρίσεις, η Ελλάδα είναι σταθερά μείον μία με δύο μονάδες την τελευταία τριετία ενώ η Κίνα παίζει πάνω από 6% σταθερά την τελευταία δεκαετία) αλλά το ΑΕΠ μόλις και μετά βίας ξεπερνά τα 1.000 δολάρια ετησίως. Ο κυβερνητικός σχηματισμός FRELIMO (Frente de Libertação de Moçambique) που είχε καταφέρει να εκδιώξει τους Πορτογάλους και να επικρατήσει του εμφυλίου είχε μαρξιστικές/ κομμουνιστικές επιρροές και σοσιαλιστικές βλέψεις ενώ η αντιπολίτευση του RENAMO (Resistência Nacional Moçambican) ακριβώς το αντίθετο. Δεχόμενοι εκατέρωθεν υλικοτεχνική και ιδεολογική υποστήριξη από ευρωπαϊκές, ρωσικές, κινέζικες, κουβανέζικες, ροδεσιανές και νοτιοαφρικάνικες δυνάμεις, μάχονταν για την επικράτηση και την εγκαθίδρυση των δικών τους μηχανισμών για 15 χρόνια ώσπου τελικά, μετά από 1 εκατομμύριο θύματα και πάνω από 2 εκατομμύρια πρόσφυγες, έδωσαν τα χέρια και ήρθαν σε συμφωνία ειρήνης. Σήμερα, η Μοζαμβίκη βρίσκεται στον πυθμένα των διεθνών κατατάξεων διαφάνειας και διαφθοράς (123η από τους 174) και ο κρατικός μηχανισμός της μοιάζει με ξεκούρδιστο ρολόι (κάτι σαν την Ελλάδα ας πούμε). Ο χρηματισμός δημοσίων υπαλλήλων, τα αμέτρητα παραθυράκια του νόμου και η μη εφαρμογή αυτού ανάλογα με τις πολιτικές σου πεποιθήσεις και τις γνωριμίες που έχεις, ο ασύδοτος διορισμός και γιγάντωση του ευρύτερου δημόσιου τομέα και η ατελείωτη γραφειοκρατία είναι οι πιο χτυπητές από τις σημερινές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα και το πολιτικό σύστημα (μπορείτε να κάνετε ελεύθερα όσους συνειρμούς θέλετε). Από τη μία, το FRELIMO δε διανοείται να χάσει τα ηνία της εξουσίας και έτσι συντηρεί ένα πανίσχυρο σύστημα ευνοιοκρατίας "μελών & φίλων" ενώ από την άλλη το RENAMO διψάει για τον απόλυτο έλεγχο της χώρας και την άνοδο στο ανώτερο σκαλί της διακυβέρνησης, κάτι που ποτέ μέχρι τώρα δεν είχε τη χαρά να γευτεί.

Σημείωση: Τα σχόλια περί "συνειρμών" τόσο στο συγκεκριμένο οδοιπορικό όσο και στο προηγούμενο, ασφαλώς και εμπεριέχουν μία γλυκόπικρη δόση χιούμορ σε μία προσπάθεια να σαρκάσουμε την ελληνική κατάρρευση αξιών και ιδεών την τελευταία τριετία ως αποτέλεσμα της σοκαριστικά ανίκανης διαχείρισης και ανύπαρκτης ανάληψης ευθυνών, την τελευταία τριακονταετία. Το να διαπιστώνουμε πόσο θλιβερά ίδιοι είμαστε με λαούς και έθνη που απελευθερώθηκαν-ανεξαρτητοποιήθηκαν μόλις πριν 30-40 χρόνια χωρίς ποτέ να τους έχει δοθεί η οποιαδήποτε ευκαιρία για ανάκαμψη-ανάπτυξη-παιδεία από τον οποιονδήποτε, μας γεμίζει με πολλά ερωτηματικά και ερωτήματα που απαντήσεις μπορεί να δώσει μόνο η Ιθάκη μας. Σταματήσαμε να πιστεύουμε από καιρό στα παραμύθια και πλέον παίζοντας το δικό μας παιχνίδι και κάνοντας τη δική μας πλάκα, νιώθουμε την αυτοκάθαρση στις συνειδήσεις μας και πλάθουμε τη δική μας κοσμοθεωρία. Τέλος, όσοι πιστεύουν ότι τα όνειρα είναι μόνο για τα παιδιά, είτε είναι πολύ γελασμένοι είτε είναι πολύ γερασμένοι.

Στο Maputo κάτσαμε μόνο μία βραδιά καθώς η διανυκτέρευση στο μοναδικό backpackers που υπήρχε στην πόλη ήταν πάρα πολύ ακριβή και επιπλέον αυτή τη φορά δεν προβλεπόταν βιζοσαφάρι. Πριν όμως αναχωρήσουμε, προλάβαμε να πάρουμε μία μικρή μόνο γεύση της FRELIMOγραφειοκρατίας. Κυρίως οι Νοτιοαφρικανοί αλλά και άλλοι overlanders μας είχαν προειδοποιήσει για το πόσο αυστηρή -σε σημείο παραλογισμού- είναι η τροχαία στα μπλόκα κατά μήκος του δρόμου και για το ότι θα ήταν προτιμότερο να έχουμε μία επικυρωμένη φωτοτυπία της βίζας μας παρά να δίνουμε το διαβατήριο μας προς έλεγχο (το οποίο εν τέλει, οι τροχαίοι κρατούσαν "ενέχυρο" μέχρι να πέσει το λάδωμα). Η πρώτη επίσκεψη στο ελληνικό προξενείο έπεσε στο κενό μιας και ο πρόξενός μας απουσίαζε. Η δεύτερη επίσκεψη σε παρακείμενο αστυνομικό τμήμα δεν στέφθηκε, επίσης, με επιτυχία καθώς η αστυνομία δεν επικύρωνε φωτοαντίγραφα (σε ανάλογη περίπτωση στη Μποτσουάνα και συγκεκριμένα στη Gaborone, η δουλειά μας είχε γίνει σε 2’ χρονομετρημένο). Την εξουσία ταύτη είχε το Υπουργείο Δικαιοσύνης (μη ρωτήσετε ποιος τομέας του!) και σε άψογη νοηματική, το όργανο μας έδωσε οδηγίες για το πλησιέστερο γραφείο. Δε δυσκολευτήκαμε να το βρούμε και μέσα σε ένα τεταρτάκι και με 0,30 ευρωσέντς, η δουλειά μας έγινε. Το ότι πίσω από τον γκισέ βρίσκονταν 7 υπάλληλοι εκ των οποίων, η μία μασούλαγε φυστίκια και η άλλη άκουγε μουσική, δε θα το σχολιάσουμε. 

Τοπική μπύρα DoisM

Να τρώει η μάνα & του παιδιού
να μη δίνει

Η ώρα είχε περάσει όμως και η παραλία του Xai Xai μας περίμενε. Αν και φύγαμε σχετικά αργά από το Maputo και κάναμε περίπου μία ώρα για να βγούμε από το κέντρο λόγω της απίστευτης κίνησης, αργά το απογευματάκι φτάσαμε στον πρώτο μας σταθμό. Στη διαδρομή παρατηρήσαμε, πέραν των πολλών κλασσικών χωριών και ανοικτών αγορών αφρικανικού τύπου, πολλά ερειπωμένα σπίτια και γκρεμίσματα τα οποία έδιναν την αίσθηση της εγκατάλειψης. Ακριβώς την ίδια αίσθηση αποκομίσαμε όταν φτάσαμε στο κάμπινγκ της περιοχής. Οι τρεις υπάλληλοι που συναντήσαμε ήταν από αδιάφοροι έως ανήμποροι ενώ οι εγκαταστάσεις ήταν κυριολεκτικά 30 χρόνια πίσω. Τα τσιμέντα "σχισμένα", οι σωληνώσεις σκουριασμένες, οι στέγες πεσμένες, οι βρύσες -όσες δεν είχαν σκουριάσει- να στάζουν και τα καζανάκια κατεστραμμένα. Στο δε μπαρ, τα ψυγεία ήταν παντελώς άδεια (είχαν ξεμείνει ελάχιστες μπύρες) και η μπάρα ήταν "χτισμένη" με πλακάκι τουαλέτας. Από την άλλη πλευρά, η παραλία δε θύμιζε σε τίποτα τις εξωτικές παραλίες με λευκή άμμο που βλέπαμε στα καρτ ποστάλ στο Maputo και με τόσο κύμα που είχε, γυρίσαμε άρον άρον πίσω στη σκηνή. Σε όλη τη χώρα και ιδιαίτερα στις παραθαλάσσιες περιοχές, είναι πολύ συνηθισμένο να πουλάνε γαρίδες, καλαμάρια και ψάρια στο δρόμο. Στην προσπάθειά μας να βρούμε το κάμπινγκ και σταματώντας να ρωτήσουμε κάτι πιτσιρικάδες, εκείνοι μας την "έπεσαν" κλασσικά και δώσαμε ραντεβού για αργότερα. Ο πιο θαρραλέος της παρέας λοιπόν μας βρήκε (το κάμπινγκ ήταν παντελώς άδειο εννοείται) και ήρθε να μας πουλήσει την πραμάτεια του. Με κάτι λιγότερο από 9 ευρώ, ψωνίσαμε 1.5 κιλό φρέσκιες γαρίδες Ινδικού τις οποίες δώσαμε στην κυρία του κάμπινγκ να μας ψήσει και μαζί με την τοπική μπύρα Dois M (ντουζ εμ προφέρεται στα πορτογαλικά), ο Νίκος εκείνο το βράδυ συμπλήρωσε τρεις δεκαετίες ζωής χωρίς να σβήσει κεράκι άλλα νιώθοντας πλήρης που εκείνο που ονειρευόταν 3-4 χρονάκια πριν, δεν είχε αργήσει να εκπληρωθεί. Ποιος θα του το έλεγε ότι θα έκλεινε τα 30 του περιπλανώμενος κάπου στη νότια Μοζαμβίκη, έχοντας αποδράσει από μία καθημερινότητα και μία ρουτίνα δίνοντας στο σύστημα αξιών του Greek dream των δεκαετιών ’90-'00 τη μούτζα που τους άξιζε. Την υγεία μας να έχουμε και από όνειρα, άλλο τίποτα.  

Κάμπινγκ στο Τόφο

Τετάρτη (03/04) νωρίς το πρωί, αναχωρήσαμε για πιο βόρεια και συγκεκριμένα για το Inhabane και τη γνωστή για τους καταδυτικούς "θησαυρούς" παραλία του Tofo. Η διαδρομή, παρ’ όλο που το οδικό δίκτυο δεν είναι τόσο καλό, ήταν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα γεμάτη φυτείες με κοκοφοίνικες και ανανάδες, απίστευτο κόσμο στο δρόμο να περπατάει, να κάνει ωτοστόπ, να πουλάει τη δική του παραγωγή από ντομάτες και καρύδες μέχρι φιστίκια κάσιους και καυτερές σάλτσες piri piri (ή πέρι πέρι) και τα παραφορτωμένα βανάκια με κόσμο και πράγματα να μας προσπερνάνε συνεχώς. Στο Tofo φτάσαμε νωρίς το μεσημέρι και αμέσως ψάξαμε να βρούμε το φθηνότερο κάμπινγκ. Μετά από σύντομη έρευνα αγοράς στα τρία κάμπινγκ-lodges της περιοχής, καταλήξαμε σε αυτό που κάλυπτε απόλυτα τις ανάγκες μας χωρίς να είναι κάτι το ιδιαίτερο και φυσικά με τα λιγότερα χρήματα. Ο ιδιοκτήτης του ήταν ένας νέος Μοζαμβικανός που από το πολύ "χόρτο", είχε ξεχάσει να γράφει το όνομά του αλλά δεν μας πολυαπασχόλησε ιδιαίτερα. Γραμμή στην παραλία και βουτιά στον καταγάλανο Ινδικό μέχρι να σουρουπώσει. Πολύ ωραία θάλασσα, χωρίς πολύ κόσμο και με τους πλανόδιους πιτσιρικάδες να προσπαθούν να σε πείσουν να ανταλλάξεις τις παντόφλες σου ή το μαγιώ σου με τις δημιουργίες τους από κοχύλια της περιοχής. Μόλις νύχτωσε, μαζευτήκαμε στο κάμπινγκ και την πέσαμε νωρίς στη Φιφικά μιας και στη Μοζαμβίκη (και γενικώς στη νότια Αφρική) νυχτώνει από τις 6 το απόγευμα. Την επομένη ξυπνήσαμε από τη δυνατή βροχή και πραγματικά όλη η μέρα πήγε στράφι. Ούτε μπάνιο μπορέσαμε να κάνουμε, ούτε βόλτα στο χωριό και μονάχα στην αγορά πήγαμε από όπου ψωνίσαμε σουπιές και καλαμάρια για να μαγειρέψουμε μαζί με έναν παππού από την Αυστρία που γνωρίσαμε στο κάμπινγκ.

Παραλία Vilanculos

Την Παρασκευή (05/04) ξυπνήσαμε και πάλι πολύ νωρίς και πριν τις 7 είχαμε βγει στην -ας πούμε- εθνική (δρόμος με μία λωρίδα ανά κατεύθυνση στην ουσία) με κατεύθυνση τη δημοφιλέστερη παραλία της νότιας Μοζαμβίκης, το Vilanculos. Λίγο μετά το μεσημεράκι, αριβάραμε στο κάμπινγκ που πρότεινε το GPS και είχαμε διαβάσει από άλλους ταξιδιώτες. Το μέρος ήταν σκέτος παράδεισος, η παραλία κυριολεκτικά στα πόδια σου και ένας τυρκουάζ Ινδικός χανόταν στον ορίζοντα. Η ευρύτερη θαλάσσια περιοχή ανήκει στο Θαλάσσιο Εθνικό Πάρκο του Μπαζαρούτο που εκτείνεται γεωγραφικά από το Inhabane μέχρι και το Vilanculos. Το Αρχιπέλαγος του Μπαζαρούτο περιλαμβάνει έξι εξωτικά νησιά (αν όχι όλα, τουλάχιστον τα μισά είναι ιδωτικά) που εκτός από 5αστερα lodges, ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει κάνοντας κατάδυση ή snorkelling (βουτιά με μάσκα και αναπνευστήρα) ντινγκόγκ ή αλικόρες (μεγαλόσωμα θαλάσσια θηλαστικά), θαλάσσιες χελώνες, δελφίνια, φάλαινες, απίθανους κοραλλιογενείς ύφαλους γεμάτους ψαράκια τύπου Νέμο, τεράστιους αμμόλοφους από λευκή άμμο ενώ και η χλωρίδα (κυρίως κοκοφοίνικες) παραπέμπει σε εξωτικές καταστάσεις αλά Μαλδίβες, Σεϋχέλες και πάει λέγοντας. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας γνωρίσαμε την Μαρίνα, μία Ιταλίδα που είχε παντρευτεί ντόπιο και μαζί οργάνωναν ημερήσιες εκδρομές στα εξωτικά νησιά. Η Μαρίνα γνωρίζοντας όλη την κατάσταση στην Ελλάδα, έχοντας βιώσει και αυτή παρόμοιες καταστάσεις στη γείτονα χώρα και έχοντας εργαστεί στον τουριστικό τομέα διοχετεύοντας Ιταλούς λάτρεις των ελληνικών νησιών στη χώρα μας μέσω ελληνικού πρακτορείου, μας συμπάθησε και μας έκανε μία σπέσιαλ τιμή για μονοήμερη εκδρομή στο -όχι και τόσο δημοφιλές σε σχέση με τα γειτονικά- νησάκι Magaruque. Η προσφορά ήταν ξεφτίλα και ενώ αρχικά το είχαμε αποκλείσει λόγω υψηλού κόστους, τελικά αποφασίσαμε να πάμε.

Magaruque Island

Magaruque Island

Σάββατο πρωί (06/04) αφού πήραμε τα απολύτως απαραίτητα(καπέλο, αντηλιακό και νεράκι) μαζί με ένα γκρουπ Αμερικανούς, πήραμε το βαρκάκι που θα μας μετέφερε απέναντι. Η άμπωτις έκανε κάπως δύσκολη την πλεύση και ο "καπετάνιος" μας έπρεπε να κάνει αλλεπάλληλα σλάλομ για να αποφύγει τα αβαθή. Σε μία ωρίτσα φτάσαμε και αμέσως βουτήξαμε στα γαλαζοπράσινα νερά με τις μάσκες που μας έδωσαν τα παιδιά που μας συνόδευαν. Αν και έχουμε κάνει και στο παρελθόν βουτιά (για την ακρίβεια η πρώτη μας κατάδυση στα 5 μέτρα μόλις) στο Σάρμ Ελ Σεϊχ και στους κοραλλιογενείς ύφαλους της Ερυθράς Θάλασσας, αυτό που αντικρίζεις σε κάνει να νιώσεις λίγο Κουστώ (όσοι το έχουν κάνει, καταλαβαίνουν) και δε θες να βγεις από τη θάλασσα. Ούτως ή άλλως με τη μάσκα και τον αναπνευστήρα δεν βλέπεις τόσα πολλά σε σχέση με την κατάδυση αλλά προσωπικά οι μικρές αυτές "τζούρες" έφταναν και περίσσευαν για να νιώσουμε πλήρεις. Μετά το μπανάκι, σειρά είχε η εξερεύνηση του νησιού. Περπατήσαμε χαλαρά περίπου δύο ωρίτσες κατά μήκος της ακτής "μαζεύοντας" ήλιο, χαζεύοντας το πέλαγος, συλλέγοντας τοπικά "σουβενίρ" από την κατάλευκη άμμο και φωτογραφίζοντας την παρθένα βλάστηση του νησιού. Μετά τον περίπατο, γυρίσαμε πίσω για να φάμε φρέσκο ψητό ψαράκι με ρύζι που είχαν μαγειρέψει τα παιδιά επάνω στις βάρκες τους και να ξεκουραστούμε. Αργά το απογευματάκι και με τον καιρό σύμμαχο επιστρέψαμε πίσω στην ακτή.

Εκτός από την Μαρίνα, στο Vilanculos είχαμε την τύχη να γνωρίσουμε και δύο παιδιά δικά μας (συν τη μικρή τους κόρη). Ο Μιχάλης και η Ρεβέκκα ζουν τους τελευταίους 6 μήνες στο Maputo μαζί με τη μικρή Αριάδνη και στο Vilanculos έκαναν ολιγοήμερες διακοπές. Πριν όμως από αυτή την εγκατάσταση, είχαν θητεύσει επί 18ετία σε διάφορα αφρικανικά και μεσοανατολικά μέτωπα -κυρίως πολεμικά- ως εργαζόμενοι στους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα. Σκληρά καρύδια και οι δύο, μοιράστηκαν μαζί μας μικρό μόνο μέρος των εμπειριών τους ενώ ταυτόχρονα μας έδωσαν το στίγμα της σημερινής Μοζαμβίκης. Χαρήκαμε πολύ που μετά από καιρό πετύχαμε "νορμάλ" Έλληνες και είχαμε την ευκαιρία να αναλύσουμε διάφορα θέματα (η αλήθεια είναι ότι μετά τον εφιάλτη της Μαυριτανίας και το "νούμερο" που συναντήσαμε, αποφεύγουμε -όσο μπορούμε- τα ελληνικά στοιχεία).

Εν τω μεταξύ, από το μεσημέρι της Παρασκευής, η Μαρίνα μας είχε ενημερώσει για μικρής έκτασης έκτροπα και διαμάχη μεταξύ της αστυνομίας και της στρατιωτικής οργάνωσης του RENAMO μόλις 250 χλμ πιο βόρεια από το Vilanculos χωρίς όμως να εμπνέεται κάποια ανησυχία (μετά το πέρας του εμφυλίου και κατ’ όπιν συμφωνίας μεταξύ των δύο παρατάξεων, το RENAMO διατηρούσε στρατιωτική δύναμη 300 μελών ενώ ο ηγέτης πρόσφατα είχε δηλώσει ότι δεν ένιωθε ασφαλής και για το λόγο αυτό κυκλοφορούσε συνεχώς με οπλισμένους άντρες ασφαλείας). Το Σάββατο όμως σε νέα επεισόδια και κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες, λεωφορείο της γραμμής είχε δεχθεί πυροβολισμούς και 4 άνθρωποι είχαν σκοτωθεί. Οι επικείμενες εκλογές του Νοεμβρίου και οι δηλώσεις της αντιπολίτευσης για μποϋκοτάζ έκαναν την ατμόσφαιρα να μυρίζει μπαρούτι και τους ντόπιους να φοβούνται ότι ο ελάχιστος τουρισμός που υπάρχει θα εξαφανιστεί εντελώς σε περίπτωση γενικευμένης σύρραξης. Επιπλέον, ένα παλικάρι που δούλευε στο μπαρ του κάμπινγκ, έτυχε να επιβαίνει στο συγκεκριμένο λεωφορείο και οι ιστορίες που περιέγραφε όταν επέστρεψε ήταν κυριολεκτικά ανταπόκριση από πολεμικό μέτωπο. Αρκετά παιδιά που γνωρίσαμε άλλαξαν τα εισιτήριά τους για Maputo ενώ και μεις δε θέλαμε και πολύ να αναθεωρήσουμε το οποιοδήποτε σχέδιο για κίνηση προς κεντρική και βόρεια Μοζαμβίκη. Από τη μία δεν χάσαμε και τίποτα μιας και τα σημαντικότερα "αξιοθέατα" της Μοζαμβίκης είναι οι τροπικές παραλίες της, τα φρέσκα θαλασσινά και το κοτόπουλο piri piri, τα όποια είχαμε γευτεί από όλες τις απόψεις (μόνο το Isla de Mozambique δεν καταφέραμε να επισκεφτούμε (νησάκι γεμάτο κτήρια αποικιοκρατικού ρυθμού) ενώ απ’ την άλλη, αυτή η επιστροφή διευκόλυνε τα σχέδια μας για κίνηση προς νότο, είσοδο στη Σουαζιλάνδη και άνοδο ξανά προς Πρετόρια από όπου θα παραλαμβάναμε το νέο μας Carnet (οι γονείς μας θα το ταχυδρομούσαν στη διεύθυνση της Γιολάντα).

Τη Δευτέρα (08/04) ξεκινήσαμε από τις 6 το πρωί και μετά από 430 χλμ αποφασίσαμε να σταματήσουμε το ράλυ στο Chidenguele και τη λίμνη Nhambavale. Διανυκτερεύσαμε σε ένα άδειο lodge με φάτσα τη λίμνη όπου τους παρακαλέσαμε να παρκάρουμε (κλασσικά) μόνο για μία βραδιά και την επομένη φύγαμε γραμμή για τα σύνορα με Σουαζιλάνδη. Περάσαμε εκ νέου από το Maputo και συγκεκριμένα από κάποιους περιφερειακούς εκτός κέντρου πόλεως όπου για μία ακόμα φορά διαπιστώσαμε πως μερικοί άνθρωποι -για την ακρίβεια ολόκληροι λαοί- γεννιούνται, ζουν και πεθαίνουν με τη στάμπα του "άτυχου" μόνο και μόνο επειδή κατοικούν σε λάθος μεριά του πλανήτη. Στο συνοριακό σταθμό του Namaacha, η Γεωργία δεν έκανε ούτε 3’ για να της σφραγίσουν τα διαβατήρια και το μεσημεράκι περνούσαμε στο Βασίλειο της Σουαζιλάνδης μπαίνοντας κατά κάποιο τρόπο σε τροχιά ανόδου προς την Αίγυπτο, τον τελικό μας δηλαδή προορισμό στην αφρικανική Ήπειρο.

Σάλτσα piri piri

Μας άρεσε: Η εξωτική παραλία του νησιού Magaruque, οι φρέσκες γαρίδες, η καυτερή σάλτσα piri piri, οι καρύδες κατευθείαν από το δέντρο και τα φιστίκια κάσιους που ψωνίσαμε από το δρόμο, η τοπική μαύρη μπύρα Laurentina και η τροπική βλάστηση είναι ότι κρατήσαμε από τη Μοζαμβίκη στη μνήμη του μυαλού μας. Επιπλέον, το τοπικό ρούμι R&R με χυμό από βατόμουρα (Sparletta Raspberry) και το catembe (φτηνό κόκκινο κρασί με coca cola) μας έκαναν το κεφάλι κουδούνι αλλά μας άρεσε!

Τα χέρια προτάσσονται στη θέα λευκού!

Δε μας άρεσε: Για έναν περίεργο λόγο τα πάντα -κυρίως τα τρόφιμα- ήταν ακριβά είτε ψώνιζες στο τοπικό σούπερ μάρκετ είτε στην τοπική αγορά. Επιπλέον, για μία ακόμα φορά, βρεθήκαμε να πληρώνουμε φουσκωμένες τιμές ή "τουριστικό φόρο" όπως το ονομάζουμε εμείς. Το γεγονός ότι η χώρα εισάγει σχεδόν τα πάντα από τη Ν. Αφρική, αποτελεί έναν λόγο άλλα όχι δικαιολογία για τις εξευτελιστικά υψηλές τιμές σε διαμονή, τρόφιμα, καύσιμα κλπ Επιπλέον, σε άλλη μία χώρα αντιμετωπίσαμε την αντίληψη ότι "είσαι λευκός=έχεις λεφτά=δώσε μου και τη βρίσκεις την άκρη". Τέλος, είδαμε με τα μάτια μας πως οι λευκοί Νοτιοαφρικανοί "καταστρέφουν" συνειδήσεις και διαμορφώνουν καταστάσεις με το να πετούν γλειφιτζούρια στα πιτσιρίκια κλπ. Με κάτι τέτοια, οι ντόπιοι βλέπουν λευκούς μέσα σε τζιπ και σκέφτονται "Καλωσήρθες δολλάριο".

Μεταφορές "Ο Θεοδόσης"

Λεωφόρος Βλαντιμίρ Λένιν

Είδαμε: Εκτός από βανάκια, combis και λεωφορεία, οι άνθρωποι στοιβάζονται σε καρότσες αγροτικών και μεγαλύτερων ημιφορτηγών προκειμένου να μετακινηθούν ενώ η φαντασία δε λείπει όταν πρόκειται για μεταφορές αντικειμένων. Μας έκανε εντύπωση επίσης ότι κεντρικές λεωφόροι της πρωτεύουσας έχουν πάρει το όνομά τους από μεγάλες και ιστορικές κομμουνιστικές φιγούρες όπως ο Βλαντιμίρ Λένιν, ο Μάο Τσε Τουνγκ κλπ. Δεν είναι ανέκδοτο όταν ένας ντόπιος σου δίνει οδηγίες με την ακόλουθη σειρά "Κατεβαίνεις τη Μάο Τσε Τουνγκ, δε στρίβεις αριστερά στη Λένιν αλλά συνεχίζεις μέχρι την Καρλ Μαξ. Κάνεις αριστερά κλπ κλπ". Τέλος, είδαμε ουρές σε κιόσκια πώλησης μονάδων ηλεκτρικού ρεύματος καθώς το σύστημα στη χώρα λειτουργεί ακριβώς όπως και ο χρόνος ομιλίας στα κινητά καρτοτηλέφωνα.

Ακούσαμε: Οι ντόπιοι αποκαλούν τους λευκούς επισκέπτες "Mulungu" ή Muzungu".

Μέση τιμή πετρελαίου: 1.08 euro/lt

Τοπικό νόμισμα: Meticai - Ισοτιμία: 1 ευρώ ≈ 36 Meticai

 

Πριτσίνια παντού!

Οδήγηση στη Μοζαμβίκη: Κανόνας Νο1 είναι η κατοχή όχι ενός αλλά δύο τριγώνων για την κίνηση στη χώρα. Κανόνας Νο2 είναι ότι τηρείς με θρησκευτική ευλάβεια τα όρια ταχύτητας. Η Μοζαμβίκη είναι ο φόβος και ο τρόμος για οποιοδήποτε ταξιδιώτη καθώς έχει πάρα πολλά μπλόκα κατά μήκος της εθνικής οδού, οι οποίοι στην προσπάθειά τους να βάλουν κανένα έξτρα φράγκο στην τσέπη, σε γράφουν με το παραμικρό. Τα όρια ταχύτητας είναι πολύ αυστηρά (100 χλμ/ώρα στην εθνική οδό και 60 χλμ/ώρα για κίνηση εντός πόλης) και οι τροχονόμοι παραμονεύουν στις εισόδους και εξόδους με πιστόλια-ραντάρ. Παραδόξως και χωρίς να μπορούμε να δώσουμε κάποια εξήγηση, και τις τρεις φορές που μας σταμάτησαν ήταν ευγενικότατοι και δεν μας ζήτησαν καν τα χαρτιά μας. Οι δρόμοι είναι από την εποχή των Πορτογάλων ενώ η σήμανση με άριστα το 10, πιάνει τη βάση με πολύ δυσκολία. Διόδια πληρώσαμε μόνο στην έξοδο από Maputo χωρίς όμως να καταλάβουμε γιατί! Οι οδηγοί των combi θα σου ανάψουν καμιά φορά κανένα αλάρμ όταν τους αφήσεις να προσπεράσουν (όπως παραδοσιακά κάνουν οι Νοτιοαφρικανοί) αλλά το στυλ παραμένει αφρικανικό και μερικές φορές επικίνδυνα "ανέμελο". Επιπλέον, παρατηρήσαμε ότι τα πλαϊνά φλας των αυτοκινήτων είναι "περασμένα" με σύρμα και πριτσίνια. Γενικώς το πριτσίνι παίζει παντού σε βαθμό μαλακίας. Τέλος, οι πινακίδες του αυτοκινήτου σε μορφή μικρού διάφανου στίκερ "κοσμούν" οποιοδήποτε σημείο του αυτοκινήτου μπορεί να κλαπεί όπως φανάρια, παράθυρα, καθρέπτες και πάει λέγοντας. Είναι πολύ μπροστά οι άνθρωποι, έτσι;

Μπαλώματα παντού.

Αυτοκίνητο: Ο Ζήκος δεν αντιμετώπισε ιδιαίτερη δυσκολία παρά το άσχημο οδικό δίκτυο (δρόμοι γεμάτοι μπαλώματα, χωματόδρομοι με νεροφαγώματα κλπ) αν και δεν κάναμε τόσα πολλά χιλιόμετρα. Όλο το off road κομμάτι από το Ponta do Ouro μέχρι το Maputo βγήκε σχετικά άνετα αν και υπήρχαν σημεία που χρειάστηκε να βάλουμε τετρακίνηση. Σε γενικές γραμμές, το θέμα Ζήκος δεν μας απασχόλησε καθόλου και η εγχείρηση στο Keetmanshoop φαίνεται να πήγε μια χαρά.

Πατήστε εδώ για τις φωτογραφίες

Πατήστε εδώ για να αγοράσετε το t-shirt μας & να υποστηρίξετε ένα ορφανοτροφείο στη Ζιμπάμπουε